ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ..........ΕΝΑΣ ΕΚ ΤΩΝ ΜΕΓΙΣΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ ΜΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ

ΕΝΑΣ ΕΚ ΤΩΝ ΜΕΓΙΣΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ ΜΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ............
(ΠΟΥ ΤΕΧΝΗΕΝΤΩΣ ΚΑΠΟΙΟΙ ΦΡΟΝΤΙΣΑΝ ΝΑ ΜΗΝ ΒΡΕΘΟΥΝ ΤΑ ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΑ ΤΟΥ ΕΡΓΑ ΠΛΗΝ ΛΙΓΩΝ)
ΟΜΩΣ ΣΕ ΑΥΤΟΝ ΣΤΗΡΙΧΘΗΚΕ Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ....
ΜΕ ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΩΣ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΛΛΗΓΟΡΙΑ
(ΑΝ ΚΑΙ ΔΙΑΣΩΘΗΚΑΝ ΜΟΝ 150 ΣΤΙΧΟΙ ΠΕΡΙΠΟΥ)
ΔΙΝΕΙ ΤΟΝ ΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ.......

..............ΠΕΡΙ ΦΥΣΙΟΣ Η' ΠΕΡΙ ΦΥΣΕΩΣ.............
<<Το γαρ αυτό νοείν εστίν τε και είναι.>>

ΜΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΜΑΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΕΝΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ
.......ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΤΣΙ ΟΠΩΣ ΤΟ ΣΥΝΕΛΑΒΕ Ο ΙΔΙΟΣ.....................ΠΑΝΩ ΣΕ ΜΙΑ ΑΜΑΞΑ....(Η ΑΜΑΞΑ ΕΙΝΑΙ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ) ....ΠΟΥ ΤΗΝ ΣΕΡΝΟΥΝ ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΠΟΛΥΑΡΥΘΜΕΣ ΦΟΡΒΑΔΕΣ(ΘΥΛΗΚΟΙ ΙΠΠΟΙ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΟΥΝ ΕΝΣΤΙΚΤΩΔΕΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΠΑΝΤΙ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ ΓΙΑ ΓΝΩΣΗ.....ΠΟΡΕΥΕΤΑΙ ΔΕ ΣΤΗΝ ΟΔΟ (Η ΟΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ) ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ ΣΥΝΟΔΕΥΟΥΝ ΟΙ ΚΟΡΕΣ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ( ΗΛΙΑΔΕΣ )............
Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑ ΑΥΤΗ ΠΟΥ ΟΔΗΓΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΔΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ (ΣΚΟΤΟΥΣ) ΠΡΟΣ ΤΑ ΔΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (ΦΩΤΟΣ).............
ΟΤΑΝ ΦΤΑΝΕΙ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ....(ΣΤΟ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΚΟΤΟΥΣ) ΚΑΠΟΙΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΘΕΑ (ΠΟΥ ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΟΥ ΕΚΔΗΛΩΝΕΤΑΙ ΜΕ ΠΟΙΚΙΛΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ....ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΧΑΡΗ ΠΟΥ ΠΡΟΦΑΝΩΣ ΕΙΝΑΙ Η ΜΝΗΜΟΣΥΝΗ ΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΟΠΤΕΥΕΙ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΜΟΥΣΕΣ, ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΕΣ ΘΕΟΤΗΤΕΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ )..............
ΥΠΟΔΕΧΕΤΑΙ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΤΑΞΙΔΙΩΤΗ Η ΘΕΑ (ΜΝΗΜΟΣΥΝΗ) ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΟΣΧΕΤΑΙ ΟΤΙ ΘΑ ΤΟΝ ΜΥΗΣΕΙ ΣΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΟΛΟΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΚΑΙ ΠΕΙΣΤΙΚΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ......ΣΥΓΧΡΟΝΩΣ ΟΜΩΣ ΘΑ ΤΟΥ ΜΙΛΗΣΕΙ ΚΑΙ ΘΑ ΤΟΝ ΑΠΟΤΡΕΨΕΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΝΑΞΙΟΠΙΣΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑΚΙΣ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΕΣ ΓΝΩΜΕΣ Η' ΔΟΞΕΣ ΤΩΝ ΘΝΗΤΩΝ...

Ο ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΚΟΥΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ ΤΙΣ ΠΙΘΑΝΕΣ ΟΔΟΥΣ ....ΑΥΤΟ ΠΟΥ Ο ΠΛΑΤΩΝ ΘΑ ΟΝΟΜΑΣΕΙ ΜΕΘΟΔΟΥΣ....
ΔΗΛΑΔΗ.........
ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΟΔΟ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Ο ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ ΤΗΝ ΠΑΙΡΝΕΙ ΜΕΤΑ Ο ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΝΟΜΑΖΕΙ ΜΕΘΟΔΟ...........
ΕΙΝΑΙ Η ΓΝΩΣΤΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΟΥ ΠΕΡΝΑ ΜΕΤΑ ΣΕ ΚΑΘΕ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ....ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΠΟΥ ΚΑΘΙΣΤΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΝΟΗΣΗ ΙΚΑΝΗ ΝΑ ΣΥΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ.........

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΜΩΣ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ ΠΙΘΑΝΟΥΣ ΟΔΟΥΣ (ΜΕΘΟΔΟΥΣ)???
ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΠΟΡΙΖΕΤΑΙ ΕΚΕΙΝΗ ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΠΟΥ ΤΟΝ ΚΑΘΙΣΤΑ ΙΚΑΝΟ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ.......

ΑΡΑ Η ΓΝΩΣΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΥΧΑΙΑ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΑΛΛΑ ΠΑΝΩ ΑΠ'ΟΛΑ Η ΓΝΩΣΗ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ................
ΕΙΝΑΙ ΔΗΛΑΔΗ ΑΥΤΗ ΚΑΘΕΑΥΤΗ Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΑΛΗΘΙΝΗΣ Η' ΑΔΙΑΨΕΥΣΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΟΝΤΩΣ ΟΝ (ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ)

ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΟΝΤΩΣ ΟΝ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΩΣ Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ Η ΙΔΙΑ Η ΠΟΡΕΙΑ.........

Παρμενίδης «Περί φύσεως»

Οι φοράδες που με φέρνουν όσο φτάνει η επιθυμία,
με έπεμπαν, αφού μ' έβαλαν στην πλούσια σε γνώση οδό
της θεάς, που μόνη φέρνει παντού τον σοφό άνδρα.
Εκεί πάνω φερόμουν, γιατί εκεί με μετέφεραν οι πολυάριθμες φοράδες
έλκοντας το άρμα και κόρες έδειχναν το δρόμο.
Κι ο άξονας στις χνόες έβγαζε ήχο σφυριχτό,
φλεγόμενος: διπλοί τον έβιαζαν δινούμενοι
τροχοί κι από τις δύο πλευρές, καθώς βιαστικά έπεμπαν
του Ήλιου οι κόρες, έχοντας αφήσει τα δώματα της Νύχτας
προς το φώς, έχοντας βγάλει με τα χέρια τους απ' το κεφάλι τις καλύπτρες.
Εκεί είναι οι πύλες των δρόμων της Νύχτας και της Ημέρας,
που ανώφλι τις περιβάλλει και κατώφλι πέτρινο,
κι αυτές, αιθέριες, με θυρόφυλλα κλείνουν μεγάλα,
τα ταιριαστά κλειδιά τους κατέχει η Δίκη η πολύποινη.
Σ' αυτήν μιλώντας οι κόρες με λόγια μαλακά,
την έπεισαν επιτήδεια, γρήγορα τις πύλες
να τους ξεμανταλώσει. Και τούτες αναπετώντας
άνοιξαν χάσμ' αχανές, στρέφοντας των θυρόφυλλων
έναν-έναν τους πολύχαλκους άξονες μες στους σωλήνες,
τους με περόνες και καρφιά συναρμοσμένους. Εκεί λοιπόν ανάμεσά τους
ευθεία στο δρόμο οδήγησαν οι κόρες άρμα κι άλογα.
Κι η θεά με καλοδέχτηκε και το δικό μου χέρι
με το δεξί της πήρε, και με τα λόγια τούτα με προσφώνησε:
-"Νέε, σύντροφε αθανάτων ηνιόχων,
που φτάνεις στο σπίτι μας με τις φοράδες που σε φέρνουν,
Χαίρε! Γιατί δεν σε οδήγησε μοίρα κακή να πάρεις
τούτην την οδό, που έξω από πάτημα ανθρώπου βρίσκεται,
αλλά Θέμις και Δίκη. Είναι ανάγκη τα πάντα να μάθεις:
της πειστικής/ολοστρόγγυλης αλήθειας την άτρεμη καρδιά,
μα και τις δόξες των ανθρώπων, όπου δεν είναι πιστή αληθινή.
Αλλ' ωστόσο θα μάθεις και τούτο, πως τα δοκούντα
θα 'πρεπε να γίνονται απολύτως αποδεκτά: όλα στο σύνολό τους ως όντα.
ΙΙ
Έλα λοιπόν, εγώ θα πω -κι εσύ φρόντισε το λόγο που θ' ακούσεις-
ποιές μόνες οδοί αναζήτησης πρέπει να νοηθούν:
Η μία, πως είναι και πως αδύνατο να μην είναι,
της πειθούς είναι ο δρόμος, γιατί ακολουθεί την αλήθεια.
Η άλλη, πως δεν είναι και πως ανάγκη να μην είναι,
αυτή σου λέω είναι μια στράτα δίχως καθόλου γνώση,
γιατί ούτε να γνωρίσεις το Μη-Ον θα μπορούσες -πράγμα ανέφικτο-
ούτε να το εκφράσεις.
ΙΙΙ
...γιατί Νοείν κι Είναι είναι το αυτό.
IV
Αλλά δες με το νου όμοια τα απόντα: βέβαια γι' αυτόν παρόντα,
γιατί (ο νούς ) δεν θ' αποκόψει Εόν απ' τη συνέχεια του με Εόν,
ούτε καθώς αυτό με τάξη παντού με κάθε τρόπο διασκορπίζεται,
ούτε καθώς συντίθεται.
V
Το ίδιο είναι για μένα,
απ' όπου κι αν αρχίσω: γιατί εκεί θα επιστρέψω και πάλι.
VI
Ανάγκη να λέγεται και να νοείται ότι το Εόν είναι. Γιατί το Είναι είναι,
το Μηδέν όμως δεν είναι. Αυτά σε διατάζω να καταλάβεις.
Και πρώτα θα σε οδηγήσω από τούτην την οδό της αναζήτησης,
μετά όμως από εκείνην που πάνω της άνθρωποι δίχως καθόλου γνώση
πλανώνται, δικέφαλοι. Γιατί αμηχανία στα στήθη τους
οδηγεί τον πλανημένο νου. Κι αυτοί περιφέρονται,
κουφοί συνάμα και τυφλοί, σαστισμένοι, άκριτα φύλα,
για τους οποίους Είναι και Μη-Είναι το αυτό σημαίνουν
κι όχι το αυτό και στα πάντα αντίστροφος υπάρχει δρόμος.

VII, VIII
Γιατί ποτέ δεν θα επιβληθεί τούτο: Μη-Όντα να είναι.
Συ όμως κράτα το νού σου μακριά από τούτην την οδό της αναζήτησης,
κι ούτε η πολύπειρη συνήθεια να σε σπρώξει στην (άλλη) οδό,
να περιφέρεις το άσκοπο μάτι και την πολύβουη ακοή
και την γλώσσα, αλλά κρίνε με το λόγο τον πολύμαχο έλεγχο
που εγώ σου εξέθεσα.
Μόνος λοιπόν ο λόγος για την οδό
απομένει: πως είναι. Και πάνω της υπάρχουν σήματα
πάμπολλα: πως το Εόν αγέννητο είναι και ανώλεθρο,
ολόκληρο και μονογενές κι ατρεμές και τέλειο.
Ούτε ήταν κάποτε ούτε θα είναι, γιατί τώρα είναι όλο μαζί,
ένα, συνεχές. Γιατί ποια γέννα θ' αναζητούσες γι' αυτό;
Προς τα πού κι απο πού ν' αυξήθηκε; Ούτε από το Μη-Ον θα σ' αφήσω
να πείς ή να νοήσεις, γιατί άφατο είναι κι αδιανόητο
το ότι δεν είναι. Και ποιά ανάγκη θα το 'σπρωχνε
αργότερα ή νωρίτερα να γεννηθεί, απ' το Μηδέν προερχόμενο;
Ανάγκη λοιπόν ή εντελώς να είναι, ή να μην είναι (διόλου).
Ούτε από το Μη-Ον θ' αφήσει ποτέ της πίστεως η ισχύς
να προστεθεί κάτι στο Εόν. Κι έτσι ούτε να γίνει
ούτε να χαθεί το άφησε η Δίκη, τα δεσμά χαλαρώνοντας,
αλλά το συγκρατεί. Κι η κρίση γι' αυτά συνίσταται σε τούτο:
είναι ή δεν είναι. Έχει λοιπόν κριθεί, καθώς είναι ανάγκη,
αδιανόητη κι ανώνυμη τη μια ν' αφήνουμε, γιατί δεν είναι
οδός αληθής. Η άλλη όμως -ότι είναι- να είναι αληθινή.
Πως ως Εόν θα ήταν (μόνο) αργότερα; Και πώς γεννιόταν;
Γιατί αν γεννήθηκε, δεν είναι, ούτε κι αν μέλλει κάποτε να είναι.
Έτσι έσβησε η γένεση κι ο όλεθρος ανήκουστος.
Ούτε διαιρετό είναι (το Εόν), γιατί ολόκληρο είναι όμοιο.
ούτε κάπου κάπως περισσότερο, που θα το εμπόδιζε να συνέχει,
ούτε κάπως λιγότερο, αλλά το παν είναι γεμάτο από Εόν.
Γι αυτό και το παν είναι συνεχές . Γιατί Εόν πρόσκειται σε Εόν.
Κι ακίνητο στα όρια δεσμών μεγάλων,
άναρχο είναι κι άπαυστο, αφού γένεση κι όλεθρος
μακριά πολύ εκδιώχθηκαν: τα απόδιωξε η πίστη η αληθινή.
Ίδιο και μένοντας στον ίδιο τόπο, κείται καθ' αυτό
κι έτσι εκεί θα παραμείνει στέρεο. Γιατί κραταιά ανάγκη
στα δεσμά το κρατά του ορίου που το περικλείει.
Γι' αυτό δεν επιτρέπεται ατελές να είναι το Εόν:
δεν είναι ελλιπές, ενώ αν ήταν, όλα θα του έλειπαν.
Αφού όμως έσχατο υπάρχει όριο, ολοκληρωμένο είναι
από παντού, όμοιο με σχήμα σφαίρας ολοστρόγγυλης,
από τη μέση παντού ισοδύναμο: εδώ κάπως περισσότερο
κι εκεί κάπως λιγότερο δεν μπορεί να είναι.
Γιατί ούτε το Μη-Ον -που θα το εμπόδιζε να φτάσει
στο όμοιο του- είναι, ούτε Εόν θα μπορούσε να είναι
εδώ περισσότερο, εκεί λιγότερο από Εόν, αφού ολόκληρο είναι απρόσβλητο.
Από παντού λοιπόν ίσο προς εαυτό, όμοια κείται στα όριά του.
Νοείν κι (Είναι ως) εκείνο, χάριν/λόγω του οποίου είναι το νόημα, είναι το αυτό.
Γιατί χωρίς το Εόν (όπως ειπώθηκε)
δεν θα βρείς το Νοείν, ούτε αν οχρόνος είναι ή θα είναι
κάτι άλλο απ' το το Εόν, αφού η μοιρα το 'δεσε,
ολόκληρο κι ακίνητο να είναι. Σ' αυτό αναφέρονται τα ονόματα όλων
όσα οι άνθρωποι έθεσαν, πιστεύοντας ότι είναι αληθινά:
γένεση κι όλεθρος, είναι κι όχι,
κι αλλαγή τόπου και χρώματος φωτεινού μεταβολή.
Εδώ σου σταματώ τον πιστό λόγο και τη σκέψη
για την αλήθεια. Δόξες από εδώ και πέρα ανθρώπινες
μάθαινε, των λόγων μου ακούγοντας τον κόσμο τον απατηλό:
Γιατί έθεσαν με τις γνώμες τους μορφές δύο να ονομάζουν,
που η μια τους (δήθεν) πρέπει να μην είναι εδώ είναι που έχουν πλανηθεί.
Κι αντιθετικά χώρισαν ανάλογα με την όψη και σήματα έθεσαν
χωριστά το έν΄από το άλλο: εδώ της φλόγας πυρ αιθέριο,
ήπιο και πανάλαφρο, παντού το αυτό με τον εαυτό του,
όχι όμως και με το άλλο. Κι εκείνο πάλι καθ' εαυτό,
την αντίθετη νύχτα την αδαή, πυκνή και βαριά μορφή.
Όλον τούτο τον φανερό και ταιριαστό διάκοσμο εγώ σου εκθέτω,
ώστε ποτέ ανθρώπου γνώμη να μη σε ξεπεράσει.
IX
Αφού λοιπόν τα πάντα φώς και νύχτα ονομάστηκαν,
κι όσα αντιστοιχούν στις δυνάμεις τους στο κάθε τι αποδόθηκαν,
όλα γεμάτα είναι από φως και νύχτα άφαντη συνάμα
ίσα και τα δύο, γιατί το Μηδέν σε κανένα τους δεν ενυπάρχει.
Χ
Την αιθέρια φύση θα γνωρίσεις κι όλα στον αιθέρα
τα σήματα, και της καθαρής λαμπρής του ήλιου
λαμπάδα τ' αόρατα έργα κι από πού προήλθαν.
Και της στρογγυλομάτας σελήνης τα περιφερόμενα έργα θα μάθεις
και τη φύση της και τον ουρανό θα γνωρίσεις τον περιβάλλοντα,
από πού γεννήθηκε και πώς η ανάγκη τον οδήγησε και τον έδεσε
Τα πέρατα των άστρων να κρατάει.

ΧΙ
Πώς γή κι ήλιος και σελήνη
κι ο αιθέρας ο κοινός και ο ουράνιος γαλαξίας κι ο Όλυμπος
ο έσχατος κι η θερμή δύναμη των άστρων ορμήθηκαν
να γίνουν
ΧΙΙ
Για με νύχτα, αντί οι στενότερες (στεφάνες) με άκρατο πυρ γέμιζαν,
κι οι επόμενες με νύχτα, ανάμεσά τους όμως κομμάτι φλόγας χύνεται.
γιατί παντού άρχει γέννας στυγερής και μίξης,
αρσενικό στο θηλυκό.
ΧΙΙΙ
πρώτιστο απ' όλους τους θεούς (αυτή) τον Έρωτα επινόησε...
ΧΙV
νυχτόφωτο ξένο φώς πλανώμενο γύρω απ' τη γη...
XV
Πάντα προσβλέποντας προς τις ακτίνες του ήλιου...
XVI
Όπως κάθε φορά έχει κανείς το μείγμα των πολυπλάνητων μελών του,
έτσι παρίσταται κι ο νούς στους ανθρώπους. Γιατί (ο νούς) το αυτό
είναι με ό,τι η φύση των ανθρώπινων μελών φρονεί,
σε όλους και στον καθένα ξεχωριστά: το υπερέχον είναι το νόημα.
ΧVII
στα δεξιά τ' αγόρια, στ' αριστερά τα κορίτσια...

ΧΙΧ
Έτσι λοιπόν έγιναν τούτα κατά τη δόξα κι είναι τώρα,
κι ύστερα θα τελειώσουν αφού τραφούν.
Σε τούτα όνομα έθεσαν οι άνθρωποι σημαδιακό για το καθένα...

ΤΟΛΜΑΝΕ ΛΟΙΠΟΝ ΚΑΠΟΙΟΙ ΝΑ ΚΑΠΗΛΕΥΘΟΥΝ ΤΙΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ ΜΑΣ ΚΑΙ ΝΑ ΟΙΚΙΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΑΠΛΟΧΕΡΑ ΔΙΔΑΞΑΝ ΩΣΤΕ ΑΛΛΟΙΩΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΝΑ ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΘΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ?

ΠΩΣ ΦΤΑΣΑΜΕ ΑΠΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΚΡΑΤΟΣ-ΕΘΝΟΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΥΛΩΣΗ

Διαβάζοντας  ένα άρθρο του Δημήρτη Καζάκη για τις ιστορικές χρεοκοπίες της Ελλάδας καταλαβαίνει κανείς τις ανθελληνικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν από το οικογενειοκρατικό καθεστώς  των πολιτικών ανδρών και γυναικών που διαχειρίστηκαν και διαχειρίζονται την χώρα.

Ανθελληνικές γιατί αντί να παράξουν πολιτική ανάπτυξης της χώρας προτίμησαν τον εύκολο τρόπο, δηλαδή να υπακούσουν στις εντολές που εξυπηρετούσαν τα συμφέροντα των όποιων δανειστών. 

Ανθελληνικές γιατί αντί να χαράξουν πολιτικές που θα οδηγούσαν την χώρα και τους πολίτες της σε παραγωγική και ανταγωνίσιμη, την οδήγησαν σε μια εικονική ευμάρεια ομηρίας.

Ανθελληνικές γιατί αντί να οργανώσουν και να στηρίξουν, προωθώντας  την εγχώρια παραγωγή, την ελαχιστοποίησαν κλείνοντας συμφωνίες και κάνοντας συμβάσεις για εισαγόμενα προ'ι'όντα και ταυτόχρονα απορρόφησαν ΣΕ ΜΉ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΈΣ ΘΕΣΕΙΣ ομήρους για ψηφοθηρική εκμετάλλευση με μισθούς εικονικά υψηλούς αλλά που αδυνατούσε ως χώρα να πληρώσει και αναγκαστικά θα έπρεπε να δανειστεί, πράγμα που φυσικά εξυπηρετούσε τους όποιους δανειστές.

Ανθελληνικές γιατί στην ιστορία της υποτιθέμενης ελεύθερης χώρας κάποιοι εξ αυτών φρόντισαν να υπογράψουν συνθήκες και συμβάσεις που θα αδρανοποιούσαν την εκμετάλλευση εγχώριου υπόγειου και υποθαλάσσιου πλούτου, (βλέπε συνθήκη COOPER ), απλά γιατί η χάραξη πολιτικών θέλει σκληρή δουλειά και πατριωτικό αίσθημα αντρειοσύνης για να διαπραγματευθεί με τις διεθνείς πολιτικές, κάτι που έλειπε και λείπει από το πολιτικό κατεστημένο της χώρας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που δείχνουν πως μόνο εντολές εξυπηρετούν ως υφιστάμενοι σε αφεντικά.....

Διαβάστε το άρθρο και θα συνεχίσουμε παρακάτω για την μεγάλη δολοπλοκία που στήθηκε ώστε να υποδουλωθεί πλήρως η χώρα για πάρα πολλά χρόνια (99 για την ακρίβεια με δυνατότητα ανανέωσης κάθε 99 χρόνια)

Οι Χρεοκοπίες της Ελλάδας

Άρθρο του Δημήτρη Καζάκη:
Η πρώτη μας χρεοκοπία, γνήσια χρεοκοπία σαν ελληνικό κράτος, συνέβη στα 1827. Η πρώτη πράξη που έκανε ο κυβερνήτης τότε ήταν να δηλώσει αδυναμία πληρωμής των λεγόμενων "δανείων ανεξαρτησίας" που ούτε δάνεια ήταν, ούτε για την ανεξαρτησία της χώρας δόθηκαν και το πρωτόκολλο του Λονδίνου το 1830 που συνέταξαν οι μεγάλες δυνάμεις, ερήμην φυσικά των Ελλήνων, προσδιόριζε με το άρθρο 6 ότι οι μεγάλες δυνάμεις επειδή ακριβώς τους χρωστάνε οι Έλληνες μπορούν να μπαίνουν όποτε γουστάρουν στη χώρα και να κάνουν ότι γουστάρουν σ' αυτή τη χώρα.


Η δεύτερη χρεοκοπία έσκασε στα 1843. Εκεί έγινε και η εξέγερση της 3ης Σεπτέμβρη του 1843 που διεκδικήθηκε σύνταγμα. Επειδή όμως το ελληνικό κράτος αδυνατούσε να πληρώσει ή να έρθει σε διευθέτηση με τους χρηματιστές του, του επιβλήθηκε η πρώτη κατοχή (σε απελευθερωμένο ελληνικό κράτος) που είναι η κατοχή του 1853 όταν Άγγλοι και Γάλλοι αποβίβασαν 15.000 πεζοναύτες στο Πειραιά, ασκήσανε κατοχή επί μια σχεδόν 10ετία που ήταν από τις πιο αιματηρές κατοχές που έζησε ο τόπος και ο λόγος ήταν το δημοσιονομικό, η καταβολή του χρέους στους τοκογλύφους, στις μεγάλες δυνάμεις. Όποιος ξέρει από ιστορία γνωρίζει ότι είχαμε τη δική μας οκτωβριανή επανάσταση τον Οκτώβριο του 1862 όταν εξεγέρθηκε ο λαός, καθάρισε τα κόμματα της κατοχής, το αγγλικό και το γαλλικό, διέλυσε τα πάντα, έδιωξε τον Όθωνα και δημιούργησε τις προϋποθέσεις ενός νέου συντάγματος, μιας νέας συνταγματικής αρχής, που θεωρήθηκε ως η πλέον δημοκρατική της Ευρώπης εκείνη την εποχή. Ο λαός πάντα δηλαδή έκανε το χρέος του.


Η 3η μεγάλη χρεοκοπία είναι η μόνη γνωστή (που αναφέρεται δηλαδή στα ιστορικά βιβλία), το "δυστυχώς επτωχεύσαμεν" του Χαριλάου Τρικούπη στα 1893. Πήγε σε διαπραγμάτευση τότε η κυβέρνηση με τους ομολογιούχους, η κυβέρνηση Τρικούπη και ο Τρικούπης έλεγε, "παιδιά τι θέλετε να κάνουμε τώρα, να σας τα δώσουμε όλα άμα θέλετε, με εξαίρεση δυο πράγματα". "Δεν παραχωρούμε την εθνική κυριαρχία της χώρας, δεν παραχωρούμε το δημόσιο ταμείο". Φυσικά οι ομολογιούχοι δεν το δέχτηκαν αυτό και στήσανε, έχοντας σύμμαχο το παλάτι που κατείχε ελληνικά ομόλογα, τον περίφημο πόλεμο του 1897, που ήταν στημένος από την αρχή μέχρι το τέλος μόνο και μόνο για να κερδηθεί ο Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος στα 1898. Επειδή οι δανειστές της χώρας θέλανε να πληρώνονται σε χρυσάφι, πρωτομπήκε στην οικονομική φιλολογία της χώρας η ιδέα του σκληρού νομίσματος και μας έφτιαξαν τη χρυσή δραχμή. Οπότε ξεκινάει ένας νέος φαύλος κύκλος δανεισμού, απίστευτου δανεισμού γιατί η Ελλάδα έπρεπε να εξασφαλίσει το χρυσάφι, για να στηρίξει τη χρυσή δραχμή, άρα νέα δάνεια.


Υπό το καθεστώς του ΔΟΕ και της Δημοσιονομικής Επιτροπής της Κοινωνίας των Εθνών που είχε και αυτή αναλάβει την εποπτεία της χώρας χρεοκοπούμε ξανά το 1932. Η χρεοκοπία του 32 είναι του Βενιζέλου, αλλά την επέβαλε ο Τσαλδάρης. Πάλι οι ίδιες ιστορίες, πάλι λιτότητες, κλείσανε τα 2/3 των σχολείων της εποχής εκείνης για να πληρώσουν τους δανειστές, απολύσανε πάνω από τα 2/3 των εκπαιδευτικών της χώρας, οι μισοί δημόσιοι υπάλληλοι της διοίκησης απολύθηκαν, απαγορεύτηκε με την χρήση του ιδιώνυμου η συνδικαλιστική δράση ειδικά στο δημόσιο τομέα, στη δημόσια διοίκηση.


Είναι σκόπιμο να γνωρίζουμε πως γινόταν ο δανεισμός της χώρας: στα 100 χρυσά φράγκα δανείου ο τόκος, το επιτόκιο, έτρεχε στα 100, οι δανειστές όμως κρατούσαν ένα ποσοστό του δανείου, περίπου 20 με 30%, ανάλογα, ως "εγγύηση καλής εκτέλεσης δανείου". Έτσι το δάνειο που εκταμίευε τελικά το κράτος έφτανε να είναι το 50% της αρχικής ονομαστικής αξίας.


Στην συνέχεια έφεραν τον βασιλιά, ο βασιλιάς φυσικά εκτέλεσε τις εντολές των Βρετανών και έφερε τη τεταρτο-αυγουστιανή δικτατορία του Μεταξά. Το πρώτο πράγμα που έκανε ο Μεταξάς ήταν να πάρει το αποθεματικό του ΙΚΑ, του νεοσύστατου τότε ΙΚΑ, μόλις 3 χρόνια είχε δημιουργηθεί, και ήταν κατάλληλα προικισμένο, πολύ σοβαρά προικισμένο, πολύ καλό, είχε μια πολύ καλή προοπτική. Πήρε επίσης ότι βρήκε στις τράπεζες συν τα αποθεματικά στο δημόσιο ταμείο και πλήρωσε τους Γάλλους και Βρετανούς χρηματιστές.


Μετά τον 2ο ΠΠ ήταν παλλαϊκό το αίτημα προς τους συμμάχους, που υποστήριξε και ο πρώτος πρόεδρος της Τραπέζης της Ελλάδος μετά την απελευθέρωση, ο Ξενοφών Ζολώτας: να μας χαρίσουν ή να μας διαγράψουν τα προπολεμικά χρέη. Αν μη τι άλλο, για τη προσφορά της χώρας στη νίκη των συμμάχων τουλάχιστον διαγράψτε τα χρέη τα προπολεμικά, έλεγαν.


Φυσικά όχι απλά δεν διαγράφτηκαν τα χρέη αλλά μετά από 15 χρόνια απανωτών πιέσεων και άνευ προηγουμένου εκβιασμών, φτάσαμε στο 1964 όπου έγινε η τελική ρύθμιση των προπολεμικών χρεών. Κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου, υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Μητσοτάκης που υπέγραψε τη χειρότερη δανειακή σύμβαση και ρύθμιση χρεών που έχει υπογράψει ποτέ η χώρα (εκτός από τη σημερινή). Αναγνώρισε το σύνολο των προπολεμικών χρεών της χώρας από το 1881 και μετά. Στο ακέραιο της αξίας τους, χωρίς να παίρνουμε υπόψη αυτά που πληρώθηκαν από τη χώρα ή που είχαν πληρωθεί μέχρι τότε. Χωρίς να παίρνεται υπόψη ότι γι' αυτά είχαμε κηρύξει 2 πτωχεύσεις επίσημες, το 1893 και το 1932. Αναγνώρισαν επιπλέον το σύνολο των τόκων υπερημερίας που είχαν μεταφέρει φυσικά σε τιμές του 64 συν 71% προσαύξηση των τόκων υπερημερίας για το πιστωτικό κίνδυνο και φυσικά τη ψυχική οδύνη, το πρόβλημα ψυχικής γαλήνης, που είχαν υποστεί οι δανειστές. Καθορίστηκε να πληρωθούν αυτά τα χρέη σε 45 χρόνια, Δηλαδή, 1964 και 45 = 2009.


Τι έκανε η χούντα στη συνέχεια; Έκανε τη πληρωμή των χρεών αυτών εξωλογιστική. Γι' αυτό εμφανίζεται ότι έχει μικρά ποσοστά χρέους η χούντα. Τα πλήρωνε κάτω από το τραπέζι. Και τα πλήρωσε με 2 βασικούς τρόπους. Οι ξένοι δανειστές μας και οι μεγάλες δυνάμεις που κρύβονταν από πίσω απαίτησαν 2 πράγματα. Πρώτον εκχώρηση ολόκληρου του Αιγαίου την οποία την προετοίμασε προσπαθώντας να επαναφέρει (αυτό που πάει να κάνει τώρα η κυβέρνηση) τον "θεσμό επιφανείας". Είχαν έτοιμες τις συμβάσεις, απλά έπεσε η ιστορία της μεταπολίτευσης και έχασαν αυτό το πράγμα. Και το δεύτερο, με την εκχώρηση της Κύπρου. Υπάρχουν χαρτιά στα αρχεία που δημοσιεύονται αυτή την εποχή όπου η παραχώρηση ή η εκχώρηση ή η τραγωδία της Κύπρου εμπεριείχε και ένα κομμάτι αποπληρωμής προπολεμικού χρέους της Ελλάδας. Δηλαδή σε αντάλλαγμα να μας χαρίσουν ένα κομμάτι του χρέους η χούντα άνοιξε την πόρτα στην τουρκική εισβολή και στο τι συνέβη μετά στην Κύπρο.

Μετά την μεταπολίτευση οι κυβερνήσεις φορτώσανε το χρέος αυτό στις δημόσιες επιχειρήσεις. Υπάρχει έκθεση του 1985 που λέει ότι η ΔΕΗ, η τότε κρατική ΔΕΗ, για κάθε 1000 δραχμές που δανειζόταν είχε εσωτερική ανάγκη μόνο τη μια δραχμή. Όλο το υπόλοιπο ήταν απαιτήσεις εξωλογιστικές για πληρωμή χρεών. Την εποχή εκείνη αρχίζουν να δανείζονται ξανά οι κυβερνήσεις για τις δικές τους ανάγκες και ο δανεισμός είναι επαχθέστατος. Για παράδειγμα το 1977 συνάπτεται με όμιλο τραπεζών από τη Γαλλία δάνειο με την ελληνική κυβέρνηση όπου εκτός από τους τρομακτικά τοκογλυφικούς όρους που επιβάλλονται στην Ελλάδα, της επιβάλλονται και οι εξής όροι. Πρώτον. Το πόσες φρεγάτες θα αγοράσει από τη Γαλλία. Δεύτερον. Πόσο όγκο κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων θα αγοράσει από τη Lacoste και από τις γαλλικές επιχειρήσεις με αποτέλεσμα φυσικά την καταστροφή της ελληνικής κλωστοϋφαντουργίας γιατί εισάγαμε αυτά που θα μπορούσαμε να παράγουμε οι ίδιοι με έναν αναπτυγμένο κλάδο της βιομηχανίας εκείνη την εποχή. Αργότερα έγιναν και άλλες τέτοιες δανειακές συμβάσεις, η μεγαλύτερη ήταν το 1987 η οποία ήταν με τον όμιλο της Mitsubishi Funds όπου ανάμεσα σε αυτά που μας ζητούσαν να αγοράσουμε, ήταν και τα περίφημα ιαπωνικά προγράμματα της τηλεόρασης, δηλαδή τότε άρχισε η εισβολή των Pokemοn, των Digimon και όλη αυτή την τερατολογία ας πούμε που γενιές επί γενιών ζούνε τα δικά μας παιδιά. Από εκεί και πέρα έχουμε την δημιουργία τεράστιων ελλειμμάτων λόγω της σχέσης μας κυρίως με την ΕΟΚ που τα εκτινάσσει μετά το 1984 αλλά και μιας πολιτικής κυριολεχτικά αθώωσης των υπευθύνων για τη λεηλασία αυτού του τόπου και την καταστροφή της βιομηχανίας μέσω κυρίως των προβληματικών. Μιλάμε για 340 περίπου ή 370 βιομηχανικές επιχειρήσεις της χώρας, την αφρόκρεμα της ελληνικής βιομηχανίας και της ελληνικής παραγωγής ευρύτερα. Το ποσό που χρωστάγανε, το πόσο δηλαδή είχαν φορτώσει οι προηγούμενοι ιδιοκτήτες αυτές τις μεγάλες βιομηχανίες και παραγωγικές επιχειρήσεις κατά μέσο όρο ήταν περίπου 12 φορές το μετοχικό κεφάλαιο των εταιρειών και είχε μετατραπεί σε δανεικά και αγύριστα. Η κυβέρνηση λοιπόν παίρνει όλα τα χρέη αυτά στον προϋπολογισμό, αθωώνει τους παλιότερους ιδιοκτήτες και κρατάει επί μια 10ετία αυτές τις επιχειρήσεις είτε να υπολειτουργούν, είτε χωρίς να λειτουργούν καθόλου, δίνοντας απλά τον μισθό στους εργαζόμενους με αντάλλαγμα την ψήφο. Αυτό από μόνο του εκτίναξε το δημόσιο χρέος, γιατί αυτά με τι λεφτά θα γινόντουσαν; Μόνο με δάνεια. Το αποτέλεσμα είναι να εκτιναχθεί μέσα σε 4 χρόνια στο διπλάσιο το χρέος της χώρας.


Με την πρώτη κυβέρνηση ΝΔ μετά το ΠΑΣΟΚ έχουμε την δεύτερη μεγάλη επιτυχία του κ. Μητσοτάκη. Στα 3 χρόνια που είχε την κυβέρνηση, έχει ρεκόρ, πραγματικά παγκόσμιο ρεκόρ, 4πλασιασμού του χρέους, κυριολεκτικά μέσα σε 3 χρόνια σε απόλυτα νούμερα, δηλαδή είναι να τρελαίνεσαι. Και όχι μόνο αυτό αλλά είναι και ο πρώτος που έκανε τι; Αντί να δανείζεται από το εσωτερικό όπως γινόταν τότε με δραχμικό χρέος από την εσωτερική αγορά, άρχισε να δανείζεται ως επί το πλείστον από τη ξένη αγορά, δηλαδή από τις ξένες αγορές σε σκληρό νόμισμα. Και όπως ήθελα να ξέρετε και θα σας πληροφορήσω, καμία ποτέ, καμία χώρα δεν έχει χρεοκοπήσει από τον εσωτερικό της δανεισμό. Το τρανότερο παράδειγμα είναι η Ιαπωνία με 220% χρέος, το μεγαλύτερο στον κόσμο, αλλά το 92% του χρέους αυτού είναι σε γιεν. Πάντα χρεοκοπείς από τον εξωτερικό δανεισμό. Από το δανεισμό δηλαδή που κάνεις από τις ξένες αγορές σε σκληρό συνάλλαγμα.


Παραμονές του ευρώ οι κυβερνήσεις Σημίτη μεθοδεύουν τη μετατροπή ολόκληρου του δημόσιου χρέους και κυρίως του εσωτερικού που μέχρι τότε ήταν περίπου το 80% του δημόσιου χρέους και ήταν δραχμικό, σε εξωτερικό χρέος εκφρασμένο σε σκληρό νόμισμα, το ευρώ. Και ξέρουμε ότι είναι πιο εύκολο να αντιμετωπίσεις το εσωτερικό χρέος γιατί τέλος πάντων κανένα κράτος δεν έχει χρεοκοπήσει από το εσωτερικό του χρέος, στο δικό του νόμισμα. Χρεοκοπείς πάντα από το εξωτερικό χρέος. Από εκεί και πέρα οι οικονομολόγοι ξέρανε ότι η αντίστροφη μέτρηση είχε ξεκινήσει. Είναι υπόθεση συγκυρίας το πότε θα σκάσει το κανόνι.


Το δεύτερο που έγινε είναι ότι η οικονομία βίωνε μια απίστευτη κατάσταση μακροχρόνιας κρίσης ρευστότητας όπως λέμε. Δηλαδή άρχισε να εξαφανίζεται το χρήμα από την αγορά. Αν δείτε τα στοιχεία το 2001, το 2002 μέχρι το 2004 που είχαμε τους Ολυμπιακούς Αγώνες είχαμε κάθε χρόνο μείωση της νομισματικής κυκλοφορίας ενώ το φυσιολογικό ήταν να αυξάνει η νομισματική κυκλοφορία ανάλογα με το ΑΕΠ. Με την αύξηση δηλαδή του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος που παράγει η χώρα, ανάλογα αυξάνει και η νομισματική κυκλοφορία. Αντί γι' αυτό είχαμε μείωση. Τρομακτική ασφυξία. Γιατί; Γιατί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που εκδίδει το νόμισμα δεν θεωρούσε ότι έπρεπε να μας δώσει περισσότερο νόμισμα. Πως καλύφθηκε αυτό το έλλειμμα νομισματικής κυκλοφορίας; Εμπορικά πλεονάσματα δεν είχαμε, νόμισμα δεν είχαμε. Τι έμενε; Ο δανεισμός. Κάθε χρόνο, μέσα στη 10ετία, κατά μέσο όρο, το "οικονομικόν θαύμα" όπως το ονομάσανε, η "ισχυρή Ελλάς" αναπτυσσότανε κατά 4%, όντως το ποσοστό ήταν εξαιρετικά σημαντικό ακόμα και σε σχέση με το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μόνο που ξεχάσανε να μας πουν δημόσια ότι για κάθε 4% άνοδο που είχαμε τότε ο δημόσιος δανεισμός αύξανε 18%. Δηλαδή δανειζόμασταν για να υπάρξει επέκταση του ΑΕΠ.


Παράλληλα είχαμε μια οικονομία της οποίας συνθλίφτηκε κυριολεκτικά η παραγωγική της βάση. Φτάσαμε, η αγροτική οικονομία, το υπογραμμίζω, στην Ελλάδα όχι στην Ολλανδία, ή στη Γερμανία ή στη Σουηδία. Στην Ελλάδα. Να έχει συμμετοχή στο ΑΕΠ 3%. Δηλαδή έχουμε λιγότερη συμμετοχή της αγροτικής μας οικονομίας στο ΑΕΠ από ότι έχει η Ολλανδία. Δηλαδή έλεος! Και συμμετοχή της βιομηχανίας και της παραγωγής ευρύτερα μόλις 13%. Όταν ο μέσος όρος παραγωγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 35%. Έχουμε μια οικονομία παρασιτικών υπηρεσιών. Μη παραγωγικών παρασιτικών υπηρεσιών. Που διαμορφώθηκε κατά κύριο λόγο μέσα στα πλαίσια του ευρώ αλλά και νωρίτερα, μόνο που το ευρώ το επιτάχυνε πάρα πολύ. Αυτό εκτίναξε σε ιστορικό ρεκόρ το εξωτερικό μας έλλειμμα.


Την ίδια ώρα το μέσο νοικοκυριό βιώνει μια λιτότητα που ουσιαστικά διαρκεί πάνω από δυο 10ετίες. Ουσιαστικά από το 1984 είναι σε συστηματική λιτότητα το εργαζόμενο νοικοκυριό. Φτάσαμε στο μοναδικό, και αυτό πάλι ιστορικό ρεκόρ, την τελευταία 10ετία να έχουμε αρνητικά πρόσημα αποταμίευσης. Μόνο το 2009 χαθήκανε 28 δισ. αποταμιεύσεις από την ελληνική οικονομία. Και όπως γνωρίζετε, ότι καθεστώς και να έχει μια χώρα, όποιος και να κυβερνάει, αν δεν υπάρχουν αποταμιεύσεις στις τράπεζες και αν δεν υπάρχει αυξημένη ροπή προς αποταμίευση δηλαδή διαθέσιμο εισόδημα που μένει όταν πληρώνω τα βασικά μου και μπορώ να το βάλω να γίνει αποταμίευση, δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί μια αυτοδύναμη οικονομική ανάπτυξη. Φτάσαμε στο σημείο, το μέσο διαθέσιμο εισόδημα του νοικοκυριού για μια ολόκληρη 10ετία να βρίσκεται κάτω, να υπολείπεται δηλαδή των βασικών καταναλωτικών δαπανών που πρέπει να κάνει η μέση ελληνική οικογένεια στην Ελλάδα. Αυτό δεν συμβαίνει πουθενά αλλού στην Ευρώπη, πουθενά αλλού, ακόμα και στις κατεστραμμένες χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ. Δηλαδή με λίγα λόγια για πάνω από μια 10ετία το μέσο νοικοκυριό δεν έχει εισόδημα πραγματικό που να του ικανοποιεί τις βασικές του καταναλωτικές ανάγκες. Οπότε αναγκάζεται και πάει στο δανεισμό. Το αποτέλεσμα: το 2010, το 77% του μέσου διαθέσιμου εισοδήματος το χρωστάμε στις τράπεζες.


Φτάσαμε λοιπόν παραμονές του 2009 όπου είχαμε την διεθνή βόμβα, το κραχ του 2008. Πως συνέβη αυτό; Στην παγκόσμια αγορά είχαν συσσωρευτεί τεράστια δανείσιμα κεφάλαια. Τι εννοούμε δανείσιμο κεφάλαιο; Δανείσιμο κεφάλαιο εννοούμε εκείνο το κεφάλαιο που δεν μπορεί να επενδυθεί στη παραγωγή. Είναι αυτό που δημιουργείται με χρηματοπιστωτικά παιχνίδια έναντι μελλοντικών αποδόσεων. Το δανείσιμο κεφάλαιο για να φέρει κέρδος πρέπει να γίνει τοκοφόρο κεφάλαιο. Δηλαδή να βρει κάποιον οφειλέτη να το δανειστεί και να του πληρώνει τόκους. Ξέρετε πόσα είναι αυτά τα δανείσιμα κεφάλαια υπολογισμένα με βάση τον Απρίλη του 2010; 1.000 τρισεκατομμύρια δολάρια, δανείσιμα κεφάλαια. Περίπου 1600 θεσμικοί επενδυτές έχουν αυτά τα δανείσιμα κεφάλαια στη παγκόσμια αγορά. Η μέση απόδοση αυτών των κεφαλαίων μέχρι πριν τη κρίση ήταν 6.22%. Η παγκόσμια οικονομία έχει Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν 57 τρισεκατομμύρια. Που σημαίνει ότι τα 1.000 τρισεκατομμύρια δολάρια προσδοκούν ετήσιο κέρδος 62 τρισεκατομμύρια δολάρια από μια οικονομία που παράγει στο σύνολο της 57 τρις. Εκεί μπλόκαρε η οικονομία και έσκασε η βόμβα το φθινόπωρο του 2008 και φυσικά άρχισαν να καταρρέουν οι τράπεζες γιατί οι τράπεζες βασικά είναι οι θεσμικοί επενδυτές που παίζουν με αυτά τα λεφτά. Λοιπόν, όταν έσκασε το κραχ, η κυβέρνηση, η τότε κυβέρνηση μας έλεγε, θα θυμάστε φαντάζομαι, ότι υπήρχε μεν η παγκόσμια κρίση, αλλά εμείς δεν φοβόμαστε, ήμασταν «οχυρωμένοι στο ευρώ», ήμασταν «θωρακισμένοι γερά» κλπ


Το Γενάρη όμως του 2009 βγήκε να πουλήσει ομόλογα η ελληνική κυβέρνηση για να αντλήσει λεφτά όπως κάθε χρόνο για να τροφοδοτήσει τις τρομακτικές ανάγκες που έχει σαν κράτος. Και δεν αγόραζε κανένας. Και τότε υπήρξε ο γενικευμένος πανικός. Ξαφνικά ο τότε πρωθυπουργός και ο τότε υπουργός Οικονομικών ανακάλυψαν ξαφνικά την κρίση. Και αποδείχτηκε αυτό που γνωρίζαμε όλοι όσοι τουλάχιστον μελετούσαμε τα στοιχεία, ότι ο βασιλιάς είναι θεόγυμνος. Και αποδείχτηκε όχι μόνο αυτό αλλά και ότι δεν υπήρχε δυνατότητα ανάταξης ή αντιμετώπισης του προβλήματος του χρέους. Γιατί στην τελευταία 10ετία, στη 10ετία του ευρώ, ο συνολικός δανεισμός του ελληνικού κράτους ήταν 490 δισεκατομμύρια ευρώ. Από αυτά ξέρετε τι πληρώσαμε; 450 δισεκατομμύρια πληρώσαμε εξυπηρέτηση χρέους. Δηλαδή μέσα σε μια 10ετία πληρώσαμε 1,5 φορά το χρέος που είχαμε στις 31/12/2009, (340 δις Χ 1,5 = περίπου 500) Και μένουν άλλα 40. Από αυτά τα 40 περίπου τα 18 με 20 είναι το συσσωρευμένο έλλειμμα 10ετίας του κρατικού προϋπολογισμού. Και τα υπόλοιπα 20 δεν ξέρουμε που πήγαν. Δεν ξέρουμε. Γιατί υπολογιστικά βγαίνει το νούμερο αλλά δεν υπάρχει αιτιολόγηση. Κάποιοι τα πήραν. Ποιοί τα πήραν; Το ψάχνουμε!


Λοιπόν, τι έγινε τώρα; Όταν κινδύνευε η χώρα, και βρέθηκε πλέον, αποκαλύφθηκε, το καθεστώς χρεοκοπίας της, η ευρωζώνη κλονίστηκε διότι εάν προχώραγε η χώρα, όπως είχε κάθε δικαίωμα να το κάνει, η συνθήκη της Λισαβόνας της το επέτρεπε, να προχωρήσει σε μονομερή ρύθμιση των χρεών της εκείνη τη στιγμή, δεν θα μπορούσε κανείς να την σταματήσει. Και δεν θα μπορούσε να την σταματήσει για τον εξής απλούστατο λόγο. Όταν δανείζεις ιδιώτη ή επιχείρηση, νοικοκυριό ή επιχείρηση και δεν μπορεί να πληρώσει τι κάνεις; Τον βάζεις σε εκκαθάριση, του παίρνεις τα περιουσιακά και τελειώσαμε. Στο κράτος δεν μπορείς να το κάνεις αυτό. Και αυτός είναι ο μεγαλύτερος εφιάλτης των δανειστών κρατών από τον 19ο αιώνα. Τι γίνεται αν αποφασίσει το κράτος να μην πληρώσει; Δεν μπορείς να του κάνεις εκκαθάριση. Δεν μπορείς να του απαιτήσεις την περιουσία σαν δανειστής.


Γιατί; Γιατί έχει ασυλία λόγω άσκησης εθνικής κυριαρχίας. Έτσι λένε οι νομικοί. Και αυτό είναι στο διεθνές δίκαιο, στον σκληρό πυρήνα του διεθνούς δικαίου. Το ήξεραν αυτό στην ευρωζώνη, οπότε τι κάνανε; Καλέσανε τα πολιτικά κόμματα στην έδρα, στις Βρυξέλλες, τις ηγεσίες, της τότε κυβέρνησης και της μελλοντικής κυβέρνησης και τους είπαν "εδώ είμαστε σε πολύ δύσκολη θέση, προέχει το ευρώ". Και επειδή πίσω από την Ελλάδα έρχονταν και άλλοι, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιταλία, το Βέλγιο, η Γαλλία, είπαν «πρέπει να φτιάξουμε έναν μηχανισμό άμεσα που να μην επιτρέπει στα κράτη και στους λαούς φυσικά να επιβάλλουν είτε διαγραφή, είτε ρυθμίσεις ή οτιδήποτε μονομερώς για να χάσουν τα λεφτά τους οι τράπεζες». Και έτσι στήσανε την ιστορία στην Ελλάδα γιατί ξέρανε ότι έχουμε τόσο εθελόδουλο πολιτικό σύστημα που μπορούν να επιβάλλουν ότι γουστάρουν εδώ. Και έτσι έγινε η μεταβολή, η πολιτική μεταβολή. Φυσικά επειδή κανένας δεν κάνει τίποτα με το αζημίωτο στήθηκε αυτή η λεηλασία των spreads, επιτοκίων και όλα αυτά τα πράγματα που είδαμε εκείνους τους μήνες και που απέφεραν στους κερδοσκόπους περίπου 17 δισεκατομμύρια κέρδη και από εκεί και πέρα άρχισε το γαϊτανάκι του να πάμε στο μηχανισμό στήριξης. Βεβαίως ο μηχανισμός στήριξης του ευρώ δεν έχει καμία σχέση με το μηχανισμό στήριξης της χώρας.


Εκεί λοιπόν κάνανε το εξής. Αυτό που τους ενδιέφερε δεν ήταν να βάλουν σε εφαρμογή το μνημόνιο αλλά την δανειακή σύμβαση. Με την δανειακή σύμβαση λοιπόν εξαναγκάσανε τη κυβέρνηση, "εξαναγκάσανε" τρόπος του λέγειν. Επειδή τυχαίνει λόγω επαγγέλματος να γνωρίζω και στελέχη του ΔΝΤ, γελάγανε τις μέρες εκείνες. Μου λέγανε ότι δεν είχαν προφτάσει να στείλουν τη δανειακή σύμβαση και είχε γυρίσει πίσω υπογραμμένη Ή τα ίδια στελέχη πιστεύανε ότι θα υπήρχε διαπραγμάτευση γι' αυτό ήταν ακραία η διατύπωση της δανειακής σύμβασης με σκοπό να κοπούνε κάποιες, οι πιο ακραίες εκδοχές, μέσα από μια διαπραγμάτευση. Δεν υπήρξε τίποτα, υπογράφτηκε αβλεπί. Και γράφτηκε στον διεθνή τύπο άλλωστε πολύ έντονα, κάποιοι οικονομικοί αναλυτές είπαν "τι σόι κυβέρνηση έχετε στην Ελλάδα".


Η δανειακή σύμβαση λοιπόν προβλέπει, το πρώτο πράγμα που προβλέπει είναι ότι η Ελλάδα αμετάκλητα και άνευ όρων παραιτείται της ασυλίας λόγω άσκησης εθνικής κυριαρχίας. Στις 6 Μαΐου του 2010 ψηφίζεται ο νόμος του μνημονίου από την Ελληνική Βουλή και δυο μέρες μετά, στις 8 Μαΐου, με τροπολογία σε ψηφισμένο νομοσχέδιο της Βουλής, δίνεται το δικαίωμα μόνο με την υπογραφή του υπουργού να ισχύει η δανειακή σύμβαση. Βεβαίως όσο γνωρίζω εγώ που ασχολούμαι περίπου μια 10ετία με τα ζητήματα αυτά σας πληροφορώ ότι δεν υπάρχει παρόμοιο συμβάν ή τέτοια δανειακή σύμβαση όχι μόνο στα ελληνικά χρονικά αλλά και στα διεθνή χρονικά από τις αρχές του 19ου αιώνα, δεν υπάρχει κράτος ακόμα και αποικία που να έχει υπογράψει τέτοιο πράγμα.


Ο Τσολάκογλου στις δίκες του 46, στις δίκες δοσιλόγων του 46, χρησιμοποίησε ως επιχείρημα ότι "εγώ όταν μου ζητήθηκε από τους χιτλερικούς, από τους ναζί, να υπογράψω τη κατάλυση του ενιαίου και αδιαίρετου της εθνικής κυριαρχίας της χώρας, παραιτήθηκα". Αυτό είναι γεγονός. Δεν τον κάνει φυσικά λιγότερο δοσίλογο Αλλά τουλάχιστον ακόμα και αυτός είχε τσίπα. Και 'δω μιλάμε, σε ομαλές συνθήκες, υπό καθεστώς υποτίθεται κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, έχουμε κυβέρνηση εκλεγμένη από την χώρα που παρέδωσε το σύνολο της χώρας στους ξένους δανειστές. Και ξέρετε τι σημαίνει αυτό στη πράξη;


Πρώτον. Παραιτήθηκε η χώρα από όλα τα φυσικά δικαιώματα που έχει ένας οφειλέτης απέναντι στο δανειστή του. Ακόμα και αυτά που έχει ένα φυσικό πρόσωπο.
Δεύτερον. Με βάση τη δανειακή σύμβαση στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται να πάει σε τρίτες πηγές να αναζητήσει τα χρήματα και να ξεχρεώσει τους δανειστές. Δηλαδή αν είχαμε μια κυβέρνηση που διεκδικούσε το κατοχικό δάνειο από τους Γερμανούς, που είναι άμεσα απαιτητό, και συμφωνούσε η γερμανική κυβέρνηση να μας δώσει το κατοχικό δάνειο, τα 160 περίπου δισεκατομμύρια που υπολογίζουμε ότι είναι η σημερινή αξία του κατοχικού δανείου, δεν θα μπορούσαμε να τα χρησιμοποιήσουμε για να ξεχρεώσουμε τους κυρίους αυτούς.
Τρίτον. Οι δανειστές έχουν όμως το δικαίωμα, μερικά ή ολικά, να εκχωρήσουν τις δικές τους χρεωστικές απαιτήσεις σε τρίτους απέναντι στην Ελλάδα. Και σας λέω ένα σενάριο το οποίο αναφέρουν πάρα πολλοί ειδικοί. Ακραίο σενάριο, όντως, αλλά δεν είναι απίθανο, γιατί το έχουν υπογράψει αυτό το πράγμα. Και λέει ότι… το έχει πει ο κύριος Κασιμάτης, το έχω ακούσει και από τον κύριο Χρυσόγονο συγκεκριμένα, συνταγματολόγοι και οι δυο. Λοιπόν είπαν το εξής. Μπορούν να δώσουν τις χρεωστικές απαιτήσεις, πχ να δώσει η Ολλανδία τις χρεωστικές της απαιτήσεις απέναντι στην Ελλάδα στην Τουρκία, να έρθει η Τουρκία, να δεσμεύσει την Ακρόπολη και να τοποθετήσει την τούρκικη σημαία στην Ακρόπολη. Διότι παραίτηση από την ασυλία λόγω άσκησης εθνικής κυριαρχίας σημαίνει ότι παραιτείσαι από την δημόσια περιουσία του κράτους από το σύνολο της εθνικής επικράτειας, από το εθνικό έδαφος. Παραιτείσαι από την ιδιωτική περιουσία των πολιτών σου. Και παραιτείσαι ακόμη και από τη δυνατότητα να μην υπάρξει δέσμευση ή υποθήκευση ακόμα και στον οπλισμό της χώρας. Αυτό το πράγμα είναι πρωτοφανές. Γι' αυτό βγήκαν πάρα πολλοί αναλυτές στον κόσμο και νομικοί και λέγανε, συγκεκριμένα εγώ θυμάμαι έναν Αμερικανό χρηματιστή, ο οποίος είχε γράψει τότε στους New York Times ένα άρθρο λέγοντας "υπογράφει την εθνική της αυτοκτονία η χώρα".
Τέταρτον και το χειρότερο. Με βάση τα διεθνή ήθη και έθιμα, στις διεθνής αγορές η δανειακή σύμβαση αυτή εμπίπτει στο περίφημο "ίσοι όροι ανάμεσα στους δανειστές". Δηλαδή ότι ισχύει για έναν δανειστή υποχρεωτικά ισχύει για όλους είτε έχουν υπογράψει την δανειακή σύμβαση είτε όχι. Αν την εκτελέσεις δηλαδή μέχρι το τέλος αυτή τη δανειακή σύμβαση, τότε οποιοσδήποτε δανειστής του ελληνικού κράτους μπορεί να το χρησιμοποιήσει ως νομικό προηγούμενο και να απαιτήσει τις ίδιες ρήτρες, τις ίδιες υποχρεώσεις του κράτους απέναντι του, έστω και αν δεν συμπεριλαμβανόταν στην δανειακή σύμβαση. Αυτό λέγεται Pari Passu είναι ένας νομικός όρος που σημαίνει «ότι ισχύει για τον ένα, ισχύει για όλους».


Αυτό το πράγμα λοιπόν δεν έπρεπε να το μάθουμε εμείς, ούτε και η Βουλή βέβαια, γι' αυτό και δεν πήγε ποτέ στη Βουλή, πήγε μόνο στη προπαρασκευαστική της Βουλής και έμεινε εκεί. Βεβαίως στη Βουλή μπορείτε να το βρείτε ολόκληρο, είναι αναρτημένο πλέον. Δεν έχει κυρωθεί αλλά, με βάση το τι έχουν αποφασίσει, ισχύει γιατί εκτελείται.


Με βάση αυτά λοιπόν εφαρμόσανε τη πολιτική του μνημονίου η πολιτική του οποίου είχε σχεδιαστεί εξ' αρχής όχι τόσο για να δημιουργήσει τα πλεονάσματα εκείνα για να πληρωθούν τα τοκοχρεολύσια. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν πληρώνονται. Κάθε χρόνο η εξυπηρέτηση του χρέους μας κοστίζει 35 με 40% του ΑΕΠ. Αυτό το πράγμα δεν γίνεται να πληρωθεί. Είναι αδύνατο. Το ξέρανε. Και εφόσον λοιπόν το ξέρανε τι έπρεπε να γίνει; Αν μας λέγανε το Γενάρη του 2010 "Θα βάλω χέρι στη δημόσια περιουσία", θα ξεσηκωνότανε όλος ο κόσμος. Οπότε τι κάνανε; Έφεραν ολόκληρο τον κόσμο στην απόγνωση, στην απελπισία, μεροδούλι μεροφάι, να σκέφτεται την ανεργία, το αν θα μπορεί να επιβιώσει αυτός, το παιδί του, η οικογένεια του αύριο και να του θέσουν το εξής δίλλημα, αυτό που είπε ο κύριος Όλι Ρεν πριν 3 βδομάδες μετά την 11η του Μάρτη που αποφασίστηκε η εκποίηση των 50 δις της δημόσιας περιουσίας. Τι είπε; "Ή πουλάτε ή χάνετε τους υπόλοιπους μισθούς της 10ετίας". Αυτό ήταν το δίλλημα των τοκογλύφων. Ή πουλάτε ή χάνετε ότι έχει μείνει από συντάξεις και μισθούς. Να εξαναγκάσουν το λαό να πει "Ας τα κομμάτια, πούλα κάτι, προκειμένου να μην χάσω και ότι μου έχει απομείνει". Και την ίδια ώρα ένα ολόκληρο σύστημα προπαγάνδας προσπαθεί να πείσει το λαό ότι είμαστε πάμπλουτη χώρα ρε παιδιά. Έχουμε πετρέλαια... Σαουδική Αραβία έχουμε πυρηνικά, έχουμε ιστορίες, πλουτώνιο, χρυσάφια... Τι είναι τώρα να δώσουμε 350 δισεκατομμύρια που είναι το χρέος; Ενώ στη πραγματικότητα δεν είναι έτσι.


Λοιπόν, από κει και πέρα η κατάσταση πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο. Σε 8 μήνες εφαρμογής του μνημονίου είχαμε υποχώρηση μιας 10ετίας στην ελληνική οικονομία και τα εισοδήματα κατέληξαν στο 1974 σε πραγματικούς όρους. Τα επόμενα χρόνια που έρχονται θα είναι ακόμα πιο δύσκολα και πολύ χειρότερα από αυτό που έχουμε πληρώσει. Είμαστε στη προκαταρκτική διαδικασία.


Κατά τη γνώμη μου αυτό που οφείλουμε να κάνουμε είναι ένα πραγματικά, αυθεντικά, ρωμαλέο παλλαϊκό μέτωπο που θα απαιτήσει τον επαναπροσδιορισμό όλων των πολιτικών συνθηκών στη χώρα. Δηλαδή την ανατροπή του πολιτικού συστήματος και τη δημιουργία νέων προϋποθέσεων μιας νέας εξουσίας που θα επιβάλλει:


Την καταγγελία της δανειακής σύμβασης και το σύνολο του οικοδομήματος που στήθηκε πάνω σ' αυτή ώστε να μπορεί να γλυτώσει την αγχόνη και το δόκανο ο ελληνικός λαός και να οικοδομήσει μια νέου τύπου πορεία για το τόπο. Μια νέου τύπου εξουσία που αντανακλά και πρέπει να αντανακλά τα πραγματικά συμφέροντα του μόνου αυθεντικού εκφραστή αυτού του τόπου που είναι αυτός που τον ποτίζει με τον ιδρώτα του.


Με αυτό το πράγμα θέλω να κλείσω, Κοιτάξτε. Οι εποχές που αναθέταμε σε κάποιους άλλους την διοίκηση και την κυβέρνηση της χώρας τελειώσανε ανεπιστρεπτί. Τελειώσανε ανεπιστρεπτί. Είναι πολύ σοβαρό το μέλλον της χώρας το μέλλον των παιδιών μας και των οικογενειών μας για να το αναθέσουμε σε τρίτους σωτήρες.
Ή εμείς ή κανένας.

Πηγή: dimitriskazakis.blogspot.com

Φυσικά δεν επικροτούμε τις πολιτικές απόψεις του κ. Καζάκη αλλά αντλούμε απλά πληροφορίες ιστορικές από το άρθρο του οι οποίες μας βοηθούν στο να αντιληφθούμε την διαχρονική σκευωρία εναντίων των Ελλήνων από το πολιτικό καθεστώς που θέλει να μετατοπίσει τις ευθύνες του, στους πολίτες, ξεχνώντας τα ενδιάμεσα μεγάλα σκάνδαλα που ως αποτέλεσμα είχαν την μείωση των δημοσίων αποθεματικών, την εξασθένιση των ιδιωτικών καταθέσεων(βλέπε χρηματιστήριο), αλλά και το  μέγιστο σκάνδαλο που δεν λέει κανείς ...(τις επιδοτήσεις για το σταμάτημα της παραγωγικής τάξης ώστε να μειωθεί η παραγωγή και να μεταφερθούν οι βιομηχανίες στο εξωτερικό και άλλες να κλείσουν αφήνοντας  άνεργους τους πολίτες, όπου θα είναι υποχείρια στα συμφέροντα των δανειστών).

Το σημαντικό δε όλων είναι η μεγάλη προδοσία του Ελληνικού Έθνους από το πολιτικό κατεστημένο και κάποιων βοηθών του που έστησαν το παιχνίδι έτσι ώστε να μπούμε σε επιτήρηση με μνημόνια χάνοντας την Εθνική κυριαρχία, δημιουργώντας ένα υποτιθέμενο αποθεματικό δήθεν 600 δις δολαρίων  ΜΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΟ ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΗΝ ΜΠΟΡΕΙ Η ΧΩΡΑ ΝΑ ΚΗΡΥΞΕΙ ΠΤΩΧΕΥΣΗ και έτσι να μπεί σε επιτήρηση μνημονίων...

Ποιοι πράκτορες και με τι ανταλλάγματα  δούλεψαν για αυτό ?
Το δείχνει η πορεία τους και ο χρόνος....

Θα θυμάστε άλλωστε τον κ. Κανελλάκη στον κ. Χατζηνικολάου που μίλησε για τα 600 δις που μπήκαν ως αποθεματικό και υποθετικά (γλιτώσαμε) την χρεοκοπία.....
Τα αποτελέσματα όμως είναι πιο οδυνηρά από μια χρεοκοπία ...
Η απώλεια Εθνικής κυριαρχίας είναι κατοχή επ' αορίστου χρόνου (δηλαδή υποδούλωση εν καιρό ειρήνης ) και το υπογράψανε χωρίς καν να το διαβάσουν.....

Κάποιοι θεώρησαν πως είναι ένα υπαρκτό αποθεματικό αλλά δεν γνώριζαν με ποιους ακριβώς όρους κατατέθηκαν και για ποιον σκοπό......Το αποτέλεσμα?
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΕΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ...

Δείτε το βίντεο και θυμηθείτε:

DAMNATIO MEMORIAE

Η ΑΛΛΑΓΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ.....ΚΑΙ Η ΤΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΛΗΘΗΣ



Σύμφωνα με το Βικιλεξικό το λεκτικό «damnatio memoriae»= κατάρα μνήμης
είναι μια λατινική φράση που σημαίνει ότι κάποια άτομα που κάνανε τόσο κακό δεν πρέπει ν΄ αναφέρονται για να σβηστούν από την ιστορία και τις μνήμες των ανθρώπων.

Σύμφωνα με την Wikipedia το Damnatio memoriae είναι μια σύγχρονη λατινική φράση που σημαίνει "καταδίκη της μνήμης",
δηλαδή ότι ένα άτομο πρέπει να αποκλειστεί από τους επίσημους λογαριασμούς.

Υπάρχουν και υπήρξαν πολλές διαδρομές για να damnatio, συμπεριλαμβανομένης της καταστροφής των απεικονίσεων, την απομάκρυνση των ονομάτων από τις επιγραφές και τα έγγραφα, ακόμη και μεγάλης κλίμακας επαναδιαγραφές της ιστορίας. Ήταν μια μορφή ακρωτηριασμού που θα μπορούσε να περάσει από τη Ρωμαϊκή Γερουσία σε προδότες ή άλλους που έφεραν δυσπιστία στο ρωμαϊκό κράτος. [Παραπομπή που απαιτείται]

Ο όρος μπορεί να εφαρμοστεί σε άλλες περιπτώσεις επίσημου καθαρισμού. η πρακτική θεωρείται από πολύ παλιά ως η βασιλεία του Αιγύπτιου Φαραώ Χατσεψούτ στο δέκατο τέταρτο αιώνα π.Χ.

Πρακτική

Από τη φύση της, η απόδειξη αυτής της πρακτικής είναι σπάνια.

Ένα παράδειγμα του Damnatio memoriae, ή ή λήθη, ως τιμωρία

βγήκε από τους λαούς της Εφέσου αφού ο Ηρόστρατος έβαλε φωτιά στο Ναό της Αρτέμιδος, ένα από τα Επτά Θαύματα της αρχαιότητας.

Οι απατεώνες θα διαγραφούν από την ιστορία για τα εγκλήματα που είχαν διαπράξει.

Η αίσθηση της έκφρασης damnatio memoriae και της κύρωσης είναι να ακυρώσει κάθε ίχνος του ατόμου από τη ζωή της Ρώμης, σαν να μην υπήρχε ποτέ, προκειμένου να διατηρηθεί η τιμή της πόλης. 

Σε μια πόλη που τόνιζε την κοινωνική εμφάνιση, το σεβασμό και την υπερηφάνεια της ύπαρξης ενός αληθινού Ρωμαίου ως θεμελιώδους απαίτησης του πολίτη, ήταν ίσως η σοβαρότερη τιμωρία.

Στην αρχαία ρωμαϊκή κοινωνία,

"το σπίτι του Ρωμαίου θεωρούνταν ως επέκταση του εαυτού του, σηματοδοτώντας τους θεϊκούς προστάτες και την κοινωνική και γενεαλογική κατάσταση στον έξω κόσμο"

Ομοίως, ακριβώς όπως το σπίτι,  που είχε θεωρηθεί ως επέκταση του εαυτού του και η μνήμη θεωρήθηκε ως ένας από τους καλύτερους τρόπους κατανόησης του εαυτού. 

Σε μια κοινωνία χωρίς πολλές γραπτές τεκμηρίωση, η εκπαίδευση μνήμης ήταν ένα μεγάλο μέρος της ρωμαϊκής εκπαίδευσης. 

Οι αρχηγοί, ηγέτες και ποιητές χρησιμοποίησαν συσκευές μνήμης ή μνημεία για να βοηθήσουν στο να δίνουν ομιλίες ή να λένε μακρά επικά ποιήματα ώστε να μείνουν χαραγμένα στην μνήμη.

Στην  Ιστορία, ο Πλίνιος γράφει:

''Δεν θα ήταν εύκολο να προφέρουμε ποιο πρόσωπο ήταν το πιο αξιοσημείωτο για την αριστεία της μνήμης του, αυτή την ευλογία την τόσο απαραίτητη για την απόλαυση της ζωής, καθώς υπήρχαν τόσοι πολλοί που γιόρταζαν γι 'αυτήν. Ο βασιλιάς Κύρος ήξερε όλους τους στρατιώτες του στρατού του με το όνομα: L. Scipio τα ονόματα όλου του ρωμαϊκού λαού''.

Τα παλάτια μνήμης (μνημεία) χρησιμοποιήθηκαν για να παράσχουν βοήθεια για να θυμούνται ορισμένες βασικές ιδέες. Με την ανάθεση θέσεων στα σπίτια τους για διαφορετικές ιδέες, οι ποιητές  θα μπορούσαν να περπατούν μπρος-πίσω μέσα από το σπίτι τους, θυμίζοντας ιδέες με κάθε βήμα. Πολλές φορές, η εκπαίδευση μνήμης περιελάμβανε την ανάθεση ιδεών σε τοιχογραφίες, ψηφιδωτά στο πάτωμα και γλυπτά που κοσμούσαν πολλά αρχαία ρωμαϊκά σπίτια. Η τιμωρία του damnatio memoriae περιλάμβανε την αλλαγή των δωματίων, πολλές φορές καταστρέφοντας ή παραποιώντας την τέχνη στα σπίτια τους, έτσι ώστε το σπίτι να μην μπορεί πλέον να αναγνωριστεί ως το σπίτι του δράστη. Αυτό με τη σειρά του, θα διαγράψει την ύπαρξη του δράστη από την μνήμη.

Στην αρχαία Ρώμη η Σύγκλητος επέβαλλε την «καταδίκη μνήμης» (damnatio memoriae) σε περιπτώσεις επιφανών προσώπων που είχαν εμπλακεί σε συνομωσίες, που κρίθηκαν ένοχοι προδοσίας ή θεωρούνταν επικίνδυνοι για την ασφάλεια του κράτους ή είχαν πέσει σε δυσμένεια. Η καταδίκη ήταν ατιμωτική και πρακτικά σήμαινε την απάλειψη κάθε μαρτυρίας της ύπαρξης του προσώπου εκείνου, την καθολική διαγραφή του από το δημόσιο κλίμα, σαν να μην είχε ποτέ υπάρξει. Θύματα αυτής της πολιτικής καταδίκης υπήρξαν μέλη της άρχουσας τάξης (όπως ο ύπατος Λεύκιος Αίλιος Σηιανός που είχε συνωμοτήσει το 31 μ.Χ. κατά του αυτοκράτορα Τιβέριου) και Ρωμαίοι αυτοκράτορες, μετά το θάνατό τους (ο Δομιτιανός το 96 μ.Χ. και ο Γέτας, δολοφονημένος το 211 μ.Χ. από τον συναυτοκράτορα αδελφό του, Καρακάλλα). Η ρωμαϊκή Σύγκλητος αποφάσιζε για τη δήμευση της περιουσίας του καταδικαζόμενου, την απόσυρση, διασκευή ή καταστροφή γλυπτών και άλλων απεικονίσεων και, φυσικά, την απόξεση του ονόματός του από επιγραφές και δημόσια κείμενα.
Βέβαια, ανάλογες περιπτώσεις, μολονότι όχι θεσμοθετημένες, έχουν σημειωθεί και στο ιστορικό παρελθόν άλλων λαών. Στην αρχαία Αίγυπτο είχε επιβληθεί η πρακτική της καταδίκης μνήμης (απάλειψης του ονόματος και των απεικονίσεων του προσώπου τους) σε βάρος πέντε φαραώ –της βασίλισσας-φαραώ Χατσεπσούτ, του μονοθεϊστή Ακενατόν, του Σμενκχαρέ, του πασίγνωστου σήμερα αλλά άγνωστου έως τον 20ό αιώνα Τουτανκχαμών και του φαραώ Αυ. 

Το ίδιο είχε συμβεί και κατά τον μεσαίωνα σε χώρες όπως η Νορβηγία και η Αγγλία. Στη Βενετία, στην αίθουσα του Μεγάλου Συμβουλίου στο Δουκικό Ανάκτορο, όπου υπάρχουν οι προσωπογραφίες των δόγηδων, απουσιάζει η προσωπογραφία του δόγη Μαρίνου Φαλιέρ που, επιδιώκοντας την ανατροπή του βενετικού πολιτεύματος, καταδικάστηκε σε θάνατο και αποκεφαλίστηκε το 1355 ως προδότης∙ στη θέση της προσωπογραφίας υπάρχει ζωγραφισμένο από τον Τιντορέττο ένα μαύρο ύφασμα με την επιγραφή:
HIC EST LOCUS MARINI FALETRI DECAPITATI PRO CRIMINIBUS
«Αυτή είναι η θέση του Μαρίνου Φαλιέρ που αποκεφαλίστηκε για εγκλήματα».
Στην περίπτωση αυτή, η καταδίκη με την απουσία της μορφής του καταδικασμένου και την ατιμωτική μνεία του ονόματός του απέβαινε βαρύτερη από την ολοσχερή σιωπή. […]
Η διαγραφή του ονόματος από τη μνήμη των ανθρώπων ισοδυναμεί με τον καθολικό και οριστικό θάνατο του προσώπου. Αυτή ήταν η χειρότερη καταδίκη που θα μπορούσε να επιβληθεί στον αντίπαλο και τη σημασία του πράγματος είχε ενωρίς αντιληφθεί η ανθρωπότητα, γι’ αυτό και την πρακτική αυτή είχαν εφαρμόσει οι κατά καιρούς και τόπους ισχυροί.

Από όλα αυτά καταλαβαίνει κανείς τα συμφραζόμενα , τα οποία καταδεικνύουν το σκεπτικό και την τακτική που ακολούθησαν τα ισχυρά άτομα της ιστορίας αλλά και οι ισχυροί φορείς όπως τα δόγματα για να αλλοιώσουν την ιστορία και να περάσουν τα δικά τους μηνύματα ....

Άλλωστε είναι γνωστή η ρήση: ''Την ιστορία την γράφουν οι νικητές'' φυσικά όπως αυτοί θέλουν...

ΑΠΟΔΕΙΞΗ? οι ΡΩΜΑΙΟΙ και μετέπειτα ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ που έκαψαν δήθεν όλες τις ιστορικές μέχρι την εποχή τους βιβλιοθήκες και φυσικά αφαίρεσαν πρώτα όλη την καταγεγραμμένη γνώση ώστε να χαθεί από την μνήμη των ανθρώπων αλλά και τα μνημεία που επιχωμάτωσαν ώστε να μην υπάρχουν μνήμες για τον μέγιστο και μοναδικό πολιτισμό του ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ που θα επισκίαζε κάθε τι επόμενο αφού όλα είχαν ειπωθεί και έγιναν πράξη  ....
Βέβαια η ίδια τακτική ακολουθείται μέχρι και σήμερα και σε αυτό βοηθούν τα Μ.Μ.Ε  που διαστρεβλώνουν την αλήθεια κατά το δοκούν των υποτιθέμενων ισχυρών και φυσικά το σύστημα εκπαίδευσης που καταστρατηγείται ως γνωστόν  με ότι μπαρούφα επινοείται από τα κέντρα εξουσίας για κάθε περίπτωση.... 

Αυτή είναι η τακτική που επιβάλλεται για να μπορούν να πλάσουν την ανθρωπότητα με την κατάλληλη  μετέπειτα ''εκπαίδευση''  όπως επιθυμούν τα σκοταδιστικά κέντρα εξουσίας...

Η Ορφική εκδοχή για το ταξίδι των Αργοναυτών

Κωνσταντίνος Καλαχάνης, Παναγιώτα Πρέκα-Παπαδήμα, Ιωάννης Κωστίκας, Στράτος Θεοδοσίου, Βασίλειος Μανιμάνης, Ευαγγελία Πάνου, Silvio Rotolo, Kωνσταντίνος Κυριακόπουλος

Tο παρόν άρθρο αποτελεί περιληπτική απόδοση του επιστημονικού άρθρου “The Argonautica Orphica version for the voyage of the Argonauts: A Geo-analysis” το οποίο δημοσιεύτηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό “Mediterranean Archaeology and Archaeometry” Vol. 17, No. 2 και είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο:http://www.maajournal.com/Issues2017b.php

Επίσης το παρόν άρθρο έχει εγκριθεί προς δημοσίευση στον τόμο Πρακτικών του 6ου Διεπιστημονικού Συνεδρίου ‘Φιλοσοφία και Κοσμολογία’.

Περίληψη

Η Αργοναυτική Εκστρατεία περιγράφεται σε δύο μακροσκελή ποιήματα της αρχαιότητας. Το πρώτο από αυτά αποδίδεται στον Ορφέα, ο οποίος μετέχει της εκστρατείας και καταγράφηκε τον 6ο αιώνα π.Χ., από ομάδα λογίων της εποχής, επί Πεισιστρατιδών, στην Αθήνα. Το δεύτερο ποίημα ανήκει στον Απολλώνιο τον Ρόδιο και γράφτηκε τον 3o αιώνα π.Χ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ταξίδι της επιστροφής της Αργούς περιγράφεται τελείως διαφορετικά, στα δυο αυτά έργα. Στην εργασία μας υπό τον τίτλο ‘The Argonautica Orphica version for the voyage of the Argonauts: a geo-analysis’ (MAA, Vol. 17, Νo. 2, p. 77-95, 2017) αναλύσαμε την διαδρομή των Αργοναυτών με βάση την Ορφική εκδοχή.

Εικόνα 1: Jean-François Detroy, The Capture of the Golden Fleece, 1742-1743, 
The National Portrait Gallery, Washington D.C.

Εισαγωγή

Η Αργώ, καράβι με 50 κουπιά όπως γράφει το κείμενο, αποπλέει από τον Παγασητικό κόλπο 

και μέσω Σκιάθου, Άθω, Σαμοθράκης και Λήμνου, εισέρχεται στον Ελλήσποντο. 

Οι Αργοναύτες διαπλέουν τα Στενά και στην έξοδο του Βοσπόρου προς τον Εύξεινο Πόντο 

συναντούν έναδύσκολο πέρασμα, τις γνωστές Κυανές ή Συμπληγάδες Πέτρες. 

Στην συνέχεια, όπως περιγράφει το αρχαίο κείμενο, η Αργώ πλέει στα νότια παράλια του 

Ευξείνου Πόντου (Εικόνα 2), φτάνει τελικά στον ποταμό Φάσι (σημερινός ποταμός Rioni 

στην Γεωργία) και εισέρχεται από το στόμιο του ποταμού προς την ενδοχώρα, την Αία. 

Μετά τη συνάντηση με τον Αιήτη, οι Αργοναύτες με τη βοήθεια της Μήδειας, κόρης του 

Αιήτη, κλέβουν το «χρυσόμαλλο δέρας» και σκοτώνουν τον Άψυρτο, τον γιο του Αιήτη.

Ύστερα από αυτό, οι Αργοναύτες μέσα στη νύχτα και από τη βιασύνη τους, κινήθηκαν 

«ανοήτως», όπως λέει το κείμενο, όχι προς τις εκβολές του ποταμού Φάσι στον Εύξεινο

Πόντο, αλλά προς την ενδοχώρα, προς τις πηγές του ποταμού που βρίσκονται στον 

Καύκασο. Και στην συνέχεια, όπως λέει το κείμενο, μέσω άλλου ποταμού βρέθηκαν στην 

Μαιώτιδα λίμνη (σημερινή Αζοφική θάλασσα). Υπάρχει πράγματι αυτό το ποτάμι και 

είναι ο Kuban (870 km), ο οποίος πηγάζει επίσης από τον Καύκασο και χύνεται στην 

Αζοφική θάλασσα. Ωστόσο αυτά τα δύο ποτάμια δεν συναντώνται. Φαίνεται όμως ότι 

αν μετά τον Rioni ακολουθήσουν τον πλου μέσα από τους σημερινούς πέντε ποταμούς 

του Καυκάσου: Tskhenistskali, Kheledula, Kasleti, Nenskra και Dalari, θα μπορούσαν να 

επικοινωνήσουν με τον ποταμό Kuban. Αυτή η πλωτή διαδρομή κόβεται σε δύο σημεία 

διαδρομής συνολικού μήκους 6 km όπου πρέπει να μεταφέρουν οι ίδιοι το πλοίο για να 

διαπεράσουν την ορεινή περιοχή. Το εγχείρημα μοιάζει δύσκολο έως ακατόρθωτο. 

Μια σημαντική πληροφορία για αυτή την διάβαση του Καυκάσου δίνει στο βιβλίο του με τίτλο, 

«Ορφέας και Αργοναυτική Εκστρατεία», Εκδόσεις Νοών, ο κ. Σωτήρης Σοφιάς (2009), 

ο οποίος κάνοντας προσωπική έρευνα καταλήγει στην ύπαρξη αρχαίας δίολκου 

(πέρασμα Κλουχόρι) επί του Καυκάσου και συνεπώς ερμηνεύει τον τρόπο αυτής της διάβασης.

Εικόνα 2: Ο χάρτης του Φλαμανδού χαρτογράφου Ορτέλιους (1624). Φαίνονται 
οι λαοί που υπήρχαν γύρω από τον Εύξεινο Πόντο, κατά την αρχαιότητα. 
Ανάμεσα τους διακρίνονται οι περιοχές από τις οποίες πέρασαν οι Αργοναύτες, 
σύμφωνα με τα Ορφικά Αργοναυτικά.

Οι Αργοναύτες από την Μαιώτιδα λίμνη, εξέρχονται στον Εύξεινο Πόντο, καθόσον 

σύμφωνα με το αρχαίο κείμενο, φτάνουν στους Ταύρους, στην Ταυρίδα που είναι η σημερινή 

χερσόνησος της Κριμαίας. Δηλαδή κατευθύνονται από τις βόρειες ακτές του Ευξείνου 

Πόντου προς τα δυτικά. Από δω και πέρα αρχίζει το πολυσυζητημένο ταξίδι της 

επιστροφής. Στην συγκεκριμένη εργασία παρουσιάζουμε αυτή την διαδρομή βασιζόμενοι 

αποκλειστικά στους στίχους των Ορφικών Αργοναυτικών.

Πορεία προς τον Ατλαντικό Ωκεανό

Οι Αργοναύτες έφτασαν στις χαράδρες των Ριπαίων ορέων και μέσα από ένα στενό 

ποτάμιο ρεύμα «πέφτουν»- σύμφωνα με το κείμενο- στον Ωκεανό, τον οποίο οι 

Υπερβόρειοι ονομάζουν Κρόνιο Πόντο και Νεκρά Θάλασσα. Τα Ριπαία Όρη βρίσκονται 

κοντά στη οροσειρά των Άλπεων και ταυτίζονται με τον Μέλανα Δρυμό 

(σύνορα Γαλλίας-Γερμανίας), από όπου πηγάζει ο πλωτός ποταμός Δούναβης 

(κατά την αρχαιότητα Ίστρος) που εκβάλει στον Εύξεινο Πόντο, όπως αναφέρεται σε 

αρχαίες πηγές, όπως ο Εκαταίος ο Μιλήσιος (Fragmenta, 18b), («τὸν δὲ Ἴστρον 

καταφέρεσθαι ἐκ τῶν Ῥιπαίων ὀρῶν, ἅ ἐστι τῆς Κελτικῆς»), αλλά και ο Απολλώνιος 

ο Ρόδιος στα Αργοναυτικά (IV, στ. 284-286). Άλλωστε το ίδιο το ορφικό κείμενο, θα 

τοποθετήσει τα Ριπαία Όρη κοντά στις Άλπεις (στ. 1123-1131), όταν μιλήσει για την χώρα των 

Κιμμερίων που ζουν μέσα στο σκοτάδι. Αυτή η «σκοτεινότητα» αποδίδεται από το ίδιο το 

αρχαίο κείμενο σε μια περιοχή που βρίσκεται ακριβώς ανάμεσα σε αυτά τα ψηλά βουνά, 

οπότε οι ακτίνες του Ηλίου δεν βρίσκουν δίοδο για να φτάσουν επί του εδάφους.

Εικόνα 3: Η ναυπήγηση της Αργούς. Διακρίνονται η Αθηνά (αριστερά),
ο Τίφυς (στο μέσο) και ο Άργος (δεξιά). Ρωμαϊκό ανάγλυφο από τερακότα 
του 1ου αιώνα μ.Χ., Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο.

Αυτό σημαίνει ότι οι Αργοναύτες εισήλθαν στον ποταμό Δούναβη, έφτασαν στην Κεντρική Ευρώπη, πέρασαν στον επίσης πλωτό ποταμό Ρήνο και οδηγήθηκαν στο σημερινό Ρότερνταμ, στην Ολλανδία, όπου εκβάλλει ο Ρήνος, οπότε βρέθηκαν (‘ἒμπεσε δ’ Ὠκεανῷ’) στον Κρόνιο Πόντο (Εικόνα 4). Σύμφωνα με πολλά αρχαία κείμενα ο ‘Κρόνιος Πόντος’ τοποθετείται στον Β. Ατλαντικό Ωκεανό  (π.χ. Anonymous: Hypotyposis Geographias, 45, 8). Επίσης καλείται Υπερβόρειος Ωκεανός (John the Lydian, De mensibus, III, 1, 11; Plutarch, De facie in orbelunae, 941 Α, 10). Η σύνδεση μεταξύ των δυο ποταμών είναι δυνατή από πολλά σημεία όπως η πορεία μέσω ποταμών που οδηγούν στην μεγαλύτερη κοιλάδα, την κοιλάδα Dreisam.

Εκεί, στο Ρότερνταμ, σύμφωνα με το κείμενο, ο καπετάνιος κατηύθυνε την Αργώ προς το δεξιό μέρος του αιγιαλού, δηλαδή προς τα βόρεια. Στη συνέχεια εξ’ αιτίας της άπνοιας που επικρατούσε στην περιοχή, οι Αργοναύτες αναγκάστηκαν να πηδήξουν έξω από το πλοίο και να σύρουν την Αργώ πάνω στα βότσαλα της παραλίας, κινούμενοι «ταχέως» κατά μήκος του αιγιαλού, για έξι μέρες. Προφανώς κινούνται βόρεια. Η ταχύτητα βαδίσματος του μέσου ανθρώπου είναι 4-5 km/h (Browning et al. 2006). Αν υποθέσουμε ότι ένας άνθρωπος κινείται άνευ διακοπής όλο το 24ωρο, θα έχει διανύσει περίπου 600 km, σε 6 ημέρες. Η απόσταση αυτή αντιστοιχεί κατά προσέγγιση στην απόσταση Ρότερνταμ-Esbjerg στην σημερινή χερσόνησο της Γιουτλάνδης (Δανία).

Εικόνα 4: Η πορεία μέσω του Δούναβη και του Ρήνου προς 
τον Κρόνιο Πόντο.

Η περιγραφή της περιοχής που έφτασαν, όπως της χώρας των Μακροβίων που ζουν σε 

τόπους χλοερούς, δηλαδή σε λιβάδια, της χαμηλής Ερμιόνειας (προφανώς πεδινή) με τα 

πολλά βοσκοτόπια, της ακτής, στην οποία είχε τις εκβολές του ο Αχέροντας ποταμός 

που χαρακτηρίζεται «ψυχρή» περιοχή, ταιριάζουν στις περιοχές της Ολλανδίας, τις 

βόρειες ακτές της Γερμανίας και την χερσόνησο της Γιουτλάνδης (Δανία). Επίσης τα νερά 

του ποταμού έχουν χρώμα αργυρό αλλά και χρυσό. Ο υδροβιότοπος Ho Bugt που 

βρίσκεται σε αυτή την περιοχή, με τους πολλούς αμμόλοφους, που σχηματίζει μία εκτεταμένη

λιμνοθάλασσα, ταιριάζει με αυτή την περιγραφή, καθώς το κίτρινο («χρυσό») χρώμα 

των υδάτων θα μπορούσε να προέλθει από τη διάβρωση των αμμόλοφων από το νερό. 

Άλλωστε και στο αρχαίο κείμενο διαβάζουμε ότι «το απέραντο ύδωρ του Ωκεανού βουίζει 

πάνω στην άμμο» και όλη η δυτική ακτή της Δανίας είναι αμμώδης.

Ταξιδεύοντας στον Ατλαντικό Ωκεανό

Σε αυτή την περιοχή, ο κυβερνήτης αντιλαμβάνεται ότι αρχίζει να πνέει ισχυρός δυτικός 

άνεμος (στ. 1150) και δίνει εντολή να επιβιβαστούν, να ανοίξουν τα πανιά και να 

ετοιμαστούν για τον απόπλου προς το ‘Ατλαντικό πέλαγος’, όπως λέει το ίδιο το κείμενο 

(στ. 1169). Αλλά πώς είναι δυνατόν κάποιος να αποπλεύσει από Ευρωπαϊκή ακτή προς τον 

Ατλαντικό Ωκεανό με ούριο δυτικό άνεμο; Ο δυτικός άνεμος έχει ακριβώς την αντίθετη 

κατεύθυνση. Όμως, στη συγκεκριμένη περιοχή φτάνει ένας κλάδος των θαλασσίων 

ρευμάτων του Βορείου Ατλαντικού Ωκεανού που είναι το Norwegian Current και το οποίο 

ερχόμενο δυτικά από τον Ατλαντικό Ωκεανό, σε εκείνη την περιοχή στρέφεται βόρεια, 

κατευθυνόμενο προς τη Σκανδιναβία (Εικόνα 5). Ο κυβερνήτης εκμεταλλεύτηκε αυτό το 

θαλάσσιο ρεύμα και κατηύθυνε το πλοίο βορειοδυτικά, οπότε παραπλέουν τις Ιερνίδες 

νήσους (Μεγάλη Βρετανία) από τη βόρεια πλευρά (Σκωτία), ενώ τους ‘σπρώχνει από πίσω 

μαύρη θύελλα με βροντές που φούσκωνε τα πανιά και το πλοίο έτρεχε γρήγορα’ (1180-1184).

Εικόνα 5: Η διαδρομή των Αργοναυτών στον Κρόνιο Πόντο (μπλε γραμμή). Ο χάρτης δείχνει: α) Τμήμα των ωκεάνιων ρευμάτων του Βόρειου Ατλαντικού Ωκεανού (σκούρο χρώμα) β) Την διαδρομή από τις εκβολές του Ρήνου (Ρότερνταμ) μέχρι την παράκαμψη των Ιερνίδων νήσων (Μεγάλη Βρετανία και Ιρλανδία) και γ) Την έξι ημερών πορεία, περίπου 600 km, προς τους Μακρόβιους.

Όταν τελικά έφτασαν και απομακρύνθηκαν από το νοτιότερο άκρο αυτών των νησιών (νότιο 

άκρο Ιρλανδίας) και σε απόσταση περίπου 200 km, βρέθηκαν πλέον σε ανοικτό πέλαγος 

και δεν διέκριναν καμία στεριά. Αυτό το ταξίδι σύμφωνα με το κείμενο, διαρκεί 12 ημέρες 

και οι Αργοναύτες αισθάνονται σαν χαμένοι (στ. 1185-1192).

Παρακολουθήσαμε την πορεία της Αργούς μεσοπέλαγα, με ταχύτητα 6-7 km/h 

[τιμή που δίνει η βιβλιογραφία για τέτοια καράβια (Casson, 1951)] και κατεύθυνση από την 

Ιρλανδία προς το Γιβραλτάρ. Σύμφωνα με το κείμενο, μετά τη δωδέκατη ημέρα ο Λυγκεύς

εντόπισε «από πολύ μακριά» μια νήσο, από τα ορογραφικά νέφη που σχηματίζονται 

γύρω από το ψηλό βουνό της. Πράγματι, το νοτιότερο άκρο αυτής της διαδρομής απέχει 

περίπου 100 km από τη νήσο Μαδέρα με υψόμετρο 1862 m ‒η μεγαλύτερη κορυφή Ruivo‒

 (Εικόνα 6).

Η θέαση αυτού του νησιού ήταν σημάδι ότι είχαν ήδη προσπεράσει το Γιβραλτάρ γι’ αυτό 

η Αργώ στρέφεται αμέσως προς τα ανατολικά, με άμεση εντολή του καπετάνιου, σε μια 

προσπάθεια να εισέλθει στο Γιβραλτάρ. Όμως οι Αργοναύτες βρίσκονται ήδη μέσα στο 

θαλάσσιο ρεύμα των Καναρίων νήσων που έχει κατεύθυνση προς νότο. Συνεπώς, 

κινούνται τελικά νοτιοανατολικά και φτάνουν στις ακτές του Μαρόκου, λίγο πιο κάτω από 

το Γιβραλτάρ, στη χερσόνησο της Essaouira.

Εικόνα 6: Η πορεία στον Ατλαντικό Ωκεανό (μπλε γραμμή), διάρκειας 12 ημερών, όπου με βέλη σημειώνονται τα θαλάσσια ρεύματα. Επίσης σημειώνεται η τοποθεσία της νήσου Μαδέρας που αντιστοιχεί στην ‘νήσο της Δήμητρας’. Φαίνεται ότι 200 km νότια των Ιερνίδων νήσων δεν διακρίνεται καμία στεριά, ενώ η ίδια η νήσος Μαδέρα γίνεται αντιληπτή από τα ψηλά βουνά της από μία απόσταση περίπου 100 km. Η χώρα της Κίρκης (Αιαία) εντοπίζεται στην χερσόνησο Essaouira του Μαρόκου.

Στην χώρα της Κίρκης

Σύμφωνα με το αρχαίο κείμενο, κατά την τρίτη ημέρα έφτασαν στα δώματα της Κίρκης. 

Η απόσταση των περίπου 700 km, από την στροφή έξω από την Μαδέρα έως τις ακτές του Μαρόκου (χερσόνησος της Essaouira), διανύεται μέσα σε αυτό το διάστημα με ταχύτητα 

9-10 km/h, δηλαδή με την ταχύτητα της Αργούς γύρω στα 6-7 km/h ενισχυμένη από το θαλάσσιο ρεύμα των Καναρίων κατά 1-2 km/h. Η περιοχή αυτή, είναι στους πρόποδες του ‘Ηλίου όρος’, κατά τον Πτολεμαίο [Geography (IV, 1, 3, 1)], ενώ η Κίρκη ήταν η κόρη του Ηλίου και η αδελφή του Αιήτη. Η νήσος Mogador βρίσκεται πολύ κοντά στην χερσόνησο της Essaouira, απέχοντας μόλις 1,5 km, πράγμα που σημαίνει ότι πριν από τόσες χιλιάδες χρόνια, το νησί θα ήταν συνέχεια της σημερινής χερσονήσου και η χερσόνησος θα έμοιαζε με μια εκτενή μακρόστενη νήσο (Εικόνα 7).

Επειδή στο κείμενο των Ορφικών Αργοναυτικών δεν υπάρχει καμία περιγραφή της χώρας της Κίρκης, καθώς εκείνη, σύμφωνα με το ορφικό κείμενο, ουσιαστικά τους έδιωξε, γιατί είχαν διαπράξει φόνο, ανατρέχουμε στη ραψωδία κ΄ της Οδύσσειας, όπου υπάρχει λεπτομερής περιγραφή της περιοχής (Εικόνα 7): 

H περιοχή είναι δασώδης. Η Essaouira βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Άτλας και πολύ κοντά στην υψηλότερη κορυφή του. 

Το πλοίο του Οδυσσέα προσέγγισε σε βαθύ λιμένα και πράγματι η περιοχή είναι ένα ασφαλές αγκυροβόλιο. 

Το καράβι του Οδυσσέα είχε αράξει κοντά σε κάποιο ποτάμι. Πράγματι στην περιοχή υπάρχει το ποτάμι Qued Ksob που απέχει μόλις 2 km από την πόλη της Essaouira. 

Σε αυτό το ποτάμι πήγε να πιει νερό ένα μεγαλόσωμο ελάφι ψηλοκέρατο, το οποίο ο Οδυσσέας σκότωσε και το πήγε στο καράβι για να φάνε οι σύντροφοί του. Σήμερα γνωρίζουμε ότι στην περιοχή ζει ένα είδος ελαφιού που έχει τα χαρακτηριστικά του μεγαλόσωμου και του ψηλοκέρατου, γνωστό ως Barbary stag (Cervus elaphusbarbarus or Atlas deer ), το οποίο είναι υποκατηγορία του κόκκινου ελαφιού. 

Στο σπίτι της Κίρκης ζουν λύκοι και λιοντάρια. Πράγματι στην περιοχή του Άτλαντα ζει το είδος λύκου African golden wolf (Canis anthus) και το λιοντάρι Barbary lion (Panthera leo – Atlas lion). 

Εικόνα 7: Η χερσόνησος της Essaouira στο Μαρόκο, όπου διακρίνεται η νήσος Mogador και το ποτάμι Qued Ksob. Στην περιοχή ακόμη ζουν τα εξής ζώα: το ελάφι Barbary stag (αριστερά), ο αφρικανικός χρυσός λύκος (Canis anthus, στο μέσον), και το Barbary lion (Panthera leo – Atlas lion, δεξιά).

Οι Αργοναύτες στη συνέχεια κατευθύνθηκαν προς το ‘στόμιο’ του ποταμού της Ταρτησσού (‘ἀνὰ στόμα Ταρτησσοῖο ἱκόμεθα’). Σύμφωνα με το Λεξικό Lidell-Scott, η σύνταξη της πρόθεσης ‘ανά + αιτιατική’ δηλώνει κίνηση ‘από κάτω προς τα πάνω’. Επομένως, οι Αργοναύτες κινήθηκαν από το Μαρόκο προς την ‘είσοδο’ του ποταμού της Ταρτησσού (Γουαδαλκιβίρ), στην Ισπανία. Όμως πως είναι δυνατόν να κωπηλάτησαν αντίθετα στο ισχυρό θαλάσσιο ρεύμα των Καναρίων νήσων που υπάρχει στην περιοχή και οδηγεί νότια;

Ωστόσο, ανάμεσα σε αυτά τα νησιά, υπάρχει μια ευέλικτη διαδρομή που εκμεταλλεύεται την αλλαγή της φοράς των αληγών και ανταληγών ανέμων στην περιοχή και με χρήση των ιστίων και κατάλληλης κωπηλασίας οδηγεί το καράβι να κοντράρει το θαλάσσιο ρεύμα και να κάνει ‘στροφή μέσα στην θάλασσα’ ώστε να κατευθυνθεί προς την Ισπανία και την Πορτογαλία. Η τεχνική αυτή (volta do mar) έγινε γνωστή από τους Πορτογάλους θαλασσοπόρους (Εικόνα 8). Φαίνεται ότι με αυτό τον τρόπο, οι Αργοναύτες έφτασαν στην Ταρτησσό και από εκεί κατευθύνθηκαν προς τις Ηράκλειες Στήλες (Γιβραλτάρ) και εισήλθαν στην Μεσόγειο Θάλασσα, όπως ακριβώς περιγράφεται στο αρχαίο κείμενο.

Εικόνα 8: Η πορεία των θαλασσοπόρων volta do mar, με το κόκκινο βέλος. Με πράσινα βέλη σημειώνεται η κατεύθυνση των ανέμων, ενώ με μπλε βέλη η κατεύθυνση των θαλασσίων ρευμάτων. (https://en.wikipedia.org/wiki/Volta_do_mar#/media/File:Henrican_navigation_routes.gif).

Το ταξίδι μέσα στην Μεσόγειο Θάλασσα

Σύμφωνα πάντα με το αρχαίο κείμενο, περνώντας την Σαρδηνία, τις Αυσόνιες νήσους και τις Τυρρηνικές ακτές (Ιταλία), έφτασαν στον Λιλύβαιο Πορθμό (το πέρασμα ανάμεσα στην Σικελία και την Αφρική). Εκεί, στα νότια της Σικελίας, μετά τον Λιλύβαιο Πορθμό (στ. 1250-1258) υπάρχουν πολλά ενεργά υποθαλάσσια ηφαίστεια και ηφαιστειογενείς νήσοι (Campi Flegrei del Mar Sicilia), που είναι ενεργά προ χιλιάδων ετών μέχρι και σήμερα. Ο μεγαλύτερος υποθαλάσσιος ηφαιστειακός κρατήρας ονομάζεται Εμπεδοκλής, βρίσκεται στην Graham Bank και απέχει 30 km από την ακτή της Σικελίας (Εικόνα 9). Το ηφαίστειο αυτό έχει αναδυθεί και καταδυθεί αρκετές φορές στο παρελθόν, με τελευταία φορά, το 1831. Σήμερα βρίσκεται μόλις έξι μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Σε αυτή την περιοχή, σύμφωνα με τα Ορφικά Αργοναυτικά, οι Αργοναύτες συνάντησαν πρώτα τη ‘Χάρυβδη’ (μόνη χωρίς την Σκύλα) και μετά τις ‘Σειρήνες’. Δηλαδή αντίθετα από την περιγραφή της Οδύσσειας.

Η περιγραφή για την Χάρυβδη έχει ως ακολούθως (στ.1254-1264): Σηκώθηκε κυματισμός με ζεματιστό νερό από τον πυθμένα της θάλασσας που περιέρρεε την πλώρη, ενώ τα νερά τραβήχτηκαν από τον βυθό και ως κοχλάζον κύμα έπεσαν στην άκρη του ιστίου. Το καράβι ακινητοποιήθηκε και άρχισε να κάνει περιστροφικές κινήσεις (περιδίνηση) επάνω σε ένα ‘κοίλωμα’ της θάλασσας, ενώ κινδύνευσε να καταβυθιστεί στη λάσπη του πυθμένα. Αυτή η περιγραφή ταιριάζει απόλυτα σε θαλάσσια δίνη προερχόμενη από έκρηξη ενός υποθαλάσσιου ηφαιστείου.

Εικόνα 9: Η περιοχή Campi Flegrei del Mar Sicilia στα νότια της Σικελίας, η οποία περιλαμβάνει πολλά υποθαλάσσια ενεργά ηφαίστεια. Είναι ένας σχηματικός χάρτης του καναλιού της Σικελίας με τέσσερις τοποθεσίες βυθοκόρησης: Graham Bank, Nameless Bank, Pantelleria East και Pantelleria Southeast seamounts (Rotolo et al. 2006).

Στη συνέχεια, πάντα σύμφωνα με τα Ορφικά Αργοναυτικά, αφού ξέφυγε από αυτή την θαλάσσια δίνη, η Αργώ φτάνει σε έναν προεξέχοντα ‘σκόπελο’, που ήταν πολύ κοντά στην Χάρυβδη (στ. 1265). Η λέξη «σκόπελος» σημαίνει, σύμφωνα με το Λεξικό Liddell –Scott, «ψηλός βράχος ή κορυφή», «απόκρημνο μέρος προς την θάλασσα ή ακρωτήρι». Εκεί κοντά υπάρχει κάποιος άλλος απόκρημνος βράχος (‘πέτρη ἀπορρώξ’) ο οποίος αναδύεται προς τα επάνω πιέζοντας την θάλασσα, διαμέσου χασμάτων, ενώ βουίζει ο κυματισμός, ανάμεσα στα χάσματα (στ. 1265-1275). Πάνω σε αυτόν τον βράχο κάθονται οι Σειρήνες που εκπέμπουν ‘λιγυρήν’ φωνή (και όχι σε χλοερό λιβάδι, όπως αναφέρεται στην Οδύσσεια). Σύμφωνα με το Λεξικό Liddell –Scott, η λέξη ‘λιγυρήν’ σημαίνει καθαρός, ευκρινής, συρίζων, οξύς ισχυρός ήχος. Οι Αργοναύτες αφήνουν τα κουπιά και η Αργώ κατευθύνεται προς τις Σειρήνες, οι οποίες τώρα αναφέρεται ότι κάθονται σε ‘προβλήτα κολωνόν’, δηλαδή προεξέχοντα ‘λόφο’ (στ. 1273) και όχι σε απόκρημνο βράχο (‘πέτρη ἀπορρώξ’), που αναφέρει λίγους στίχους παραπάνω. Η περιγραφή συνάδει με την ανάδυση μίας ηφαιστειογενούς νησίδας ως επακόλουθο έκρηξης υποθαλάσσιου ηφαιστείου.

Ο οξύς ισχυρός ήχος που συνοδεύει την ηφαιστειακή έκρηξη ως αποτέλεσμα αναταράξεων και τριβής που δημιουργείται από τα θερμά αέρια καθώς επιταχύνονται προς τα πάνω και διαφεύγουν από τον κρατήρα, περιέχοντας θραύσματα μάγματος, τέφρας και άλλα σωματίδια, (Medici et al. 2013, http://volcano.oregonstate.edu/volcano-soundsduring-eruptions) παρομοιάζεται με την ‘λιγυρή φωνή των Σειρήνων’. Πιθανώς λόγω του διαπεραστικού ήχου, οι Αργοναύτες αφήνουν τα κουπιά, για να κλείσουν τα αφτιά τους και ο Ορφέας καλύπτει τον ήχο παίζοντας φόρμιγγα. Το πλοίο ακυβέρνητο κατευθύνεται προς τον «λόφο των Σειρήνων».

Τότε από έναν άλλο ‘σκόπελο’ που χαρακτηρίζεται χιονοσκεπής (‘νιφόεντα’), οι Σειρήνες εξέπεμψαν φοβερό στεναγμό και αυτοκτόνησαν πέφτοντας στην θάλασσα από το άκρον του γκρεμού, οπότε μεταμορφώθηκαν σε μικρούς βράχους (στ. 1284-1289). Ο «φοβερός στεναγμός» εκφράζει ποιητικά τον πολύ ισχυρό ήχο της εκτίναξης του θόλου του υποθαλάσσιου ηφαιστείου. Παρατηρούμε επίσης ότι οι ‘Σειρήνες’ πέφτουν στην θάλασσα, όπως λέει το κείμενο, ως δίσκοι (‘δίσκευσαν’), (στ. 1289) δηλαδή εκτελώντας περιστροφική κίνηση στον αέρα, όπως κάνει ο δίσκος που πετά ο δισκοβόλος. Περιγραφή που αποδίδει πολύ παραστατικά την κίνηση τεμαχίων λάβας που εκτοξεύονται από τον ηφαιστειακό κρατήρα κατά την έκρηξη. Αν επρόκειτο για ανθρώπινα σώματα, η περιγραφή θα μιλούσε για κατακόρυφη πτώση, λόγω του βάρους. Φαίνεται ότι αυτή η πτώση της λάβας συνδέεται με την εμφάνιση μικρών ηφαιστειογενών βράχων που αναδύθηκαν μέσα από την θάλασσα.

Εικόνα 10: Η πορεία των Αργοναυτών μέσα στην Μεσόγειο θάλασσα.

Ο χαρακτηρισμός «χιονοσκεπής» πιθανώς δηλώνει την λευκή απόχρωση των συστατικών της λάβας (π.χ. περλίτης, κίσσηρη, σκωρία) με την οποία είναι καλυμμένος ο συγκεκριμένος ‘σκόπελος’. Αλλά επίσης, κοντά σε αυτή την περιοχή, στα νότια της Σικελίας που απέχει μόνο 5 km από το Porto Empedocles, βρίσκεται ένας κόλπος ( η τουριστική περιοχή Scala dei Turchi) στον οποίο δεσπόζουν πολλοί λευκοί βράχοι. Πρόκειται για ιζηματογενή πετρώματα ηλικίας χιλιάδων ετών.

Οι Αργοναύτες τελικά φεύγουν από την Σικελία και διασχίζουν την ‘κυματώδη θάλασσα και τον κόλπο’ (προφανώς) του Τάραντα με τα πανιά καθώς πνέει ισχυρός άνεμος. Έφτασαν στην Κέρκυρα και στη συνέχεια, κατευθύνθηκαν νότια προς τον Αμβρακικό κόλπο (Εικόνα 10). Από εκεί ο ισχυρός άνεμος τους έσπρωξε προς τον κόλπο της Σύρτης (Β. Αφρική). Διασωθέντες (το αρχαίο κείμενο των Ορφικών Αργοναυτικών δεν αναφέρει τι έγινε τη Β. Αφρική) κατευθύνθηκαν προς την Κρήτη. Όμως ο χάλκινος γίγαντας, δηλαδή ο Τάλως, όπως αναφέρει ο Απολλώνιος ο Ρόδιος στα Αργοναυτικά (IV, 1638) δεν τους επέτρεπε να βγουν σε κάποιο λιμάνι. Πάλευαν με τα μεγάλα κύματα (του Κρητικού Πελάγους) κάτω από μαύρα σύννεφα που ‘έτρεχαν’ στον ουρανό, με σκοπό να φτάσουν στους Μελάντιους Βράχους. Πρόκειται για τις δυο βραχονησίδες (Παχιά και Μακρά) που βρίσκονται λίγο νοτιότερα της Ανάφης. Ο εντοπισμός τους αναφέρεται επίσης στην εργασία του κ. Σ. Σοφιά (2009).

Οπότε ο Παιάν (Απόλλων), εξαπέλυσε ένα βέλος και με αυτό τους υπέδειξε ένα νησί, προς το οποίο και κατευθύνθηκαν. Επειδή το νησί αυτό ‘ανεφάνη’ μέσα στο σκότος και την τρικυμία, ονομάστηκε Ανάφη. Όμως o Ιάσων, σύμφωνα με τα Ορφικά Αργοναυτικά, δεν μπορούσε να βγει στην στεριά καθώς ήταν μιαρός και δεν του το επέτρεπε η θεότητα (στ. 1360 ). Έτσι τελικά οι Αργοναύτες κωπηλατώντας έφτασαν στο ακρωτήριο του Μαλέα (Πελοπόννησος). Εκεί ο Ορφέας σύμφωνα με την εντολή της Κίρκης κατέβηκε για να πάει στην είσοδο του Άδη που βρίσκεται στο όρος Ταίναρο και να κάνει καθαρμό (στ. 1370 ). Οι Αργοναύτες συνέχισαν το ταξίδι τους προς την Ιωλκό, ενώ ο Ορφέας όταν τελείωσε το έργο του, επέστρεψε σύμφωνα με το κείμενο στους πρόποδες του Ολύμπου, στα Λείβυθρα της Πιερίας (σημερινό Σκότινα, κοντά στην Κατερίνη).

Εικόνα 11: Κωνσταντίνος Βολανάκης, Η επιστροφή των Αργοναυτών, Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα.

Συμπέρασμα:

Παρακολουθήσαμε την πορεία της Αργούς, σύμφωνα με τα λεγόμενα Ορφικά Αργοναυτικά. Διαπιστώσαμε ότι όντως η διαδρομή είναι πραγματοποιήσιμη με πλεύση εντός των μεγάλων ποταμών της Ευρώπης που κατ’ αυτόν τον τρόπο συνδέουν τον Εύξεινο Πόντο με τον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό. Η περιγραφή του ταξιδιού μέσα στον Ατλαντικό Ωκεανό, ο οποίος αναφέρεται με αυτό ακριβώς το όνομα μέσα στο αρχαίο κείμενο, δείχνει υψηλή γνώση ναυσιπλοΐας με χρήση των θαλασσίων ρευμάτων. Επίσης η γνώση των Ηράκλειων Στηλών και της Ταρτησσού, δηλώνει ότι δεν ήταν οι πρώτοι που έκαναν αυτό το ταξίδι, στον Ατλαντικό Ωκεανό.

Εντοπίσαμε την νήσο Μαδέρα, ως την αναφερόμενη από το κείμενο νήσο της Δήμητρας και την χερσόνησο της Essaouira με την νήσο Mogador, στο Μαρόκο, ως την χώρα της Κίρκης, κόρης του Ηλίου. Η περιοχή αναφέρεται ως ‘Ηλίου όρος’ από τον Πτολεμαίο. Σύμφωνα με την Οδύσσεια, εκεί κοντά βρισκόταν και το παλάτι της Ηούς, αδελφής του Ηλίου (Od.12.1-5). Από το αρχαίο κείμενο είναι σαφές ότι η χώρα της Κίρκης βρίσκεται εκτός των Ηράκλειων Στηλών (Γιβραλτάρ), δηλαδή στον Ατλαντικό Ωκεανό.

Επισημαίνουμε την διαφορετική περιγραφή της Χάρυβδης και των Σειρήνων όπως αυτή αναφέρεται στην Ομηρική Οδύσσεια και στα Ορφικά Αργοναυτικά. Οι Αργοναύτες διέσχισαν τον Λιλύβαιο Πορθμό στα νότια της Σικελίας με τα πολλά υποθαλάσσια ηφαίστεια. Η περιγραφή υποδεικνύει ότι η πλεύση τους συνέπεσε με μια ηφαιστειακή έκρηξη. Η Χάρυβδη αντιστοιχεί σε περιγραφή θαλάσσιας δίνης ως επακόλουθο αυτής της υποθαλάσσιας ηφαιστειακής έκρηξης και οι βράχοι των Σειρήνων αντιστοιχούν σε ανάδυση ηφαιστειογενών νησίδων λόγω αυτής της έκρηξης. Οι τρομεροί ήχοι των εκτινάξεων λάβας αντιστοιχούν στον οξύ και διαπεραστικό ήχο των Σειρήνων οι οποίες τελικά στροβιλίζονται στον αέρα ως δίσκοι που πετούν οι δισκοβόλοι (εκτόξευση και πτώση της λάβας) και πέφτουν στην θάλασσα όπου μεταμορφώνονται σε μικρά ηφαιστειογενή βραχάκια.

Στην Οδύσσεια, οι Σειρήνες βρίσκονται σε χλοερό λιβάδι κοντά στην χώρα της Κίρκης, ενώ στα Ορφικά Αργοναυτικά βρίσκονται πολύ μακριά από την χώρα της Κίρκης και με άλλη περιγραφή. Το ίδιο ισχύει και για την Χάρυβδη που στην Οδύσσεια βρίσκεται μαζί με την Σκύλα μετά τις Σειρήνες, κοντά στην χώρα της Κίρκης. Στην Οδύσσεια η Χάρυβδη περιγράφεται ως φαινόμενο πλημμυρίδας- άμπωτις που συμβαίνει τρεις φορές την ημέρα και όχι ως θαλάσσια δίνη που περιγράφεται στα Ορφικά Αργοναυτικά.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Browning, R. C., Baker, E. A., Herron, J. A. and Kram, R. (2006). ‘Effects of obesity and sex on the energetic cost and preferred speed of walking’. Journal of Applied Physiology 100 (2): 390–398.

Casson, L. (1951). ‘Speed under sail of ancient ships’, Transactions of the American Philological Association Vol. 82 (1951), pp.136-148.

Orphica, Procli Hymni, Musaei Carmen de Hero et Leandro, Callimachi Hymni et Epigrammata, Editio Stereotypa, Lipsiae, 1829

Ορφικά, Εγκυκλοπαίδεια του Ηλίου του Ι. Πασσά (1950)

Kalachanis, Κ., Preka-Papadema, P., Kostikas, I., Theodossiou, E., Manimanis,V.N., Panou, E., Rotolo, S.G., Kyriakopoulos, K. (2017). ‘The Argonautica Orhica version for the voyage of the Argonauts: a geo-analysis’, MAA, Vol. 17, no. 2, p.77-95.

Kalachanis, Κ., Preka-Papadema, P., Kostikas, I., Theodossiou, E., Manimanis,V.N., Panou, E., Rotolo, S.G., Kyriakopoulos, K. (2018). ‘Supplementary notes on the article The Argonautica Orhica version for the voyage of the Argonauts: a geo-analysis’ , MAA, in press.

Passas, I. (1950). The Orphics, Encyclopedia of Helios Publications, Athens (in Greek).

Rotolo, S. G. Castorina, F. Cellura, D. and Pompilio, M. (2006). ‘Petrology and Geochemistry of Submarine Volcanism in the Sicily Channel Rift’ The Journal of Geology, volume 114, p. 355–365.

Sofias, S. (2009). ‘Orpheus and Argonauts’, Noon Publ., Athens (in Greek).